Henryk Andreas Kamieniecki

[Artur Rogóż]

Henryk Andreas Kamieniecki, herbu Pilawa, (ur. 1430 w Odrzykoniu, zm. 1488) – kasztelan sanocki (1474-1488), senator, asesor sanocki, właściciel Zamku Kamienieckiego w Odrzykoniu.

Był synem Marcina Kamienieckiego i Katarzyny, (córki Piotra z Kotek) wnukiem Klemensa Kamienieckiego - właściciela zamku i mężem Katarzyny Pieniążkównej c. Mikołaja Pieniążka.

Nadał zamkowi w Odrzykoniu charakter rezydencji, rozbudował go w kierunku wschodnim.

Mając 14 lat, zapisał się na Akademię Krakowską w roku 1444.

26 stycznia 1448 r. - po śmierci najstarszego brata Piotra, w wyniku podziału ojcowizny dokonanej wspólnie z bezdzietnymi braćmi: Mikołajem i Marcinem Kamienieckim, otrzymał Zamek kamieniecki wraz z wsiami takimi jak np.: Korczyna, Węglówka, Kombornia, Szklary, Jabłonica i Zawada.

W 1449 r. brał udział ze znacznym swoim kosztownym oddziałem zaciężnym, w wyprawie do Mołdawii, zostawiając bratu w zastaw swój dział za 1000 grzywien, a po dwóch latach odkupił od niego (ten zastaw), wraz z Odrzykoniem, Jasienica, Wolą Jasienicką i Malinówką, którą sprzedał w 1453 r., i odzyskał wsie sprzedane przez ojca, szwagrowi Piotrowi z Kotek w powiecie szczyżyckim.

W poł. XV w. był właścicielem; Niezdowa, Komornik i części Dziekanowic. W wyniku wygranej sprawy spadek po matce Katarzynie z Kotków z wujkiem Stanisławem Kotek, otrzymał takie wsie jak : Niezdów, Komorniki i Dziekanowice.

Henryk Andreas Kamieniecki skupił w swym ręku całe, rozległe, rodzinne dobra, których ośrodkiem uczynił Zamek Kamieniecki.

Procesował się z biskupstwem przemyskim do 1460 roku, kiedy to komisarze królewscy: Jan z Pilczy- wojewoda krakowski, Andrzej z Sienna i Waszko z Rybotycz- sędzia przemyski; rozgraniczyli dobra i Jabłonica, Jasienica Rosielna oraz Orzechówka pozostały jego własnością, a biskupimi pozostały: Domaradz, Blizne i Płosina.

Początkowo wraz z bratem Piotrem Kamienieckim (po 1410-1447) - starostą dobczyckim, wspierał konfederację Spytka z Melsztyna przeciw królowi, ze względu na odebranie Kamienieckim Dobczyc, jednak pod koniec życia, nawiązał kontakty z dworem królewskim.

W 1474 r. bronił zamku w Odrzykoniu przed najazdem węgierskim Macieja Korwina pod wodzą zmadziarowanego Słowaka Tomasza Tharczaya - starosty zamku z Lipian. W tym też roku, został senatorem i kasztelanem sanockim.

Zmarł w 1488 r. pozostawiając sześciu synów: Mikołaja, Henryka, Stanisława, Klemensa, Marcina, Jana, i trzy córki, z których jedna wyszła za Mikołaja Strzyżewskiego. Syn Marcina Kamienieckiego(zm. 1530) był hetmanem polnym koronnym, a Jan Kamieniecki (ok. 1463-1513) starostą bełskim i kasztelanem lwowskim.

Henryk Kamieniecki (syn Henryka Andreasa) - zginął w 23 sierpnia 1494 r. w bitwie pod Wiśniowcem na Wołyniu w czasie najazdu Tatarów na Podole.

Po jego śmierci w 1488 r. właścicielem zamku został najstarszy syn Henryka – Mikołaj Kamieniecki (zm. w 1515) – pierwszy w Polsce dożywotni hetman wielki koronny.

W 1530 roku wnuk Henryka - Klemens Kamieniecki sprzedał zamek niższy w kasztelanowi bieckiemu, Sewerynowi Bonerowi, który już dwa lata wcześniej, drogą zastawu, wszedł w posiadanie zamku wysokiego w Odrzykoniu.

Henryk Andreas był pradziadkiem Jerzego Mniszcha (ok. 1548-1613) kasztelana radomskiego, wojewody sandomierskiego ojca carowej Maryny Mniszchównej i jej prapradziadkiem.

Jego prawnukiem był ks.kardynał Bernard Maciejowski (1548-1608) prymas Polski
Bibliografia

* Stanisław Gawęda; Rozwój Latyfundium Kamienieckich... s. 61-64 w: Krosno – Studia z dziejów miasta i regionu, T. III, red. Stanisław Cynarski, Kraków 1995.
* Polski Słownik Biograficzny ( T.11 s. 512).