Strasz z Białaczowa Kościelnik, Stanisławic herbu Odrowąż zwany również Stras, Strascho lub Straschco (zm. 1408) – starosta łęczycki, kasztelan małogoski, rycerz pasowany.
Rodzina
Pochodził ze starego możnowładczego rodu Odrowążów z gałęzi, której przedstawiciele pisali się z Białaczowa i imienia Strasz (Stras) używali jako przydomka. Imieniem tym posługiwało się wówczas w Polsce i poza jej granicami (Węgry) wiele osób, stąd identyfikacja występujących w źródłach Straszów jest utrudniona. Matką Strasza była nieznana z imienia przestawicielka rodu Rawiczów, córka podstolego sandomierskiego Sięgniewa Grotowica. Strasz miał brata o imieniu Błyszcz lub Bliźniec, zapewne tożsamego z Janem z Żelazowic.
Kariera
lata siedemdziesiąte XIV wieku - był zapewne dworzaninem księcia mazowieckiego Siemowita i uczestnikiem krzyżackiego rycerskiego stołu honorowego. Jest niemal pewne, iż brał udział w wyprawach krzyżowych przeciw pogańskiej Litwie, jego nazwisko oraz herb zostały odnotowane w dwóch niderlandzkich rolach herbowych,
1381 czterech rycerzy, w tym Strasz z Odrowąża, poręczyło w Krakowie biskupowi krakowskiemu Zaklice za zaciągającego 100 grzywien pożyczki księcia mazowieckiego Siemowita IV (zapewne Strasz przebywał wówczas na dworze mazowieckim),
1384 po raz pierwszy wzmiankowany w księdze ziemskiej krakowskiej, toczył wówczas spór z sąsiadami (z Warsem oraz wdową po Janie Guth) o wieś Kościelniki [1]. W Kościelnikach wówczas znajdował się duży i bogaty folwark rycerski. Do klucza dóbr kościelnickich należały też Stanisławice i Wolica,
12 lutego 1386 zapewne był świadkiem uroczystego wjazdu Jagiełły do Krakowa[2],
1387 towarzyszy królowi w jego pierwszej po przyjęciu chrztu podróży na Litwę, jest świadkiem chrystianizacji Litwy [3], był też zapewne w Wilnie na ślubie Siemowita IV z Aleksandrą, siostrą królewską [4],
1 czerwca 1387 wystąpił w Wilnie w liście świadków królewskiego dokumentu fundacyjnego dla kościoła w Obolcach koło Oszmiany,
przed 1398 wszedł w posiadanie klucza w powiecie pilzneńskim, obejmującego Sędziszów oraz trzy lokowane w pobliżu Wole,
1390 wziął udział w wyprawie Władysława Jagiełły przeciw księciu litewskiemu Witoldowi, w Łęczycy przewodniczył posiedzeniu sądu ziemskiego, odbył podróż na Węgry,
25 stycznia 1391 w dowód zasług otrzymuje od króla dom przy ulicy Grodzkiej w Krakowie, naprzeciw kościoła św. Andrzeja, w dokumencie nadania jest nazwany kasztelanem małogoskim [5], 18 maja tego roku jest nazwany rycerzem pasowanym, podejmuje w Łęczycy króla i delegację mazowiecką, 2 września jest świadkiem na królewskim dokumencie nadania księciu mazowieckiemu ziemi drohickiej i innych części Podlasia,
22 sierpnia 1392 ostatnia wzmianka o Straszu jako staroście łęczyckim,
1395 – 1398 jest rozjemcą w zażegnywaniu sporu granicznego między Drużynitami z Łapanowa a opactwem w Mogile,
26 stycznia 1397 jest świadkiem na dokumentach Władysława Jagiełły, ustanawiających oprawę królowej Jadwigi na części ziem Królestwa i dochodach z żup; w kwietniu tego roku przebywał, zapewne z misją dyplomatyczną, w Budzie; zasiadał jako asesor w sądzie wiecowym w Wiślicy,
7 marca 1408 po raz ostatni wzmiankowany był w źródłach jako żyjący, w dniu 27 grudnia 1408 jego żona wystąpiła jako wdowa.
Przypisy
↑ Strasz wziął w zastaw od wdowy po Janie Guth jej oprawę wdowią w Kościelnikach. Zastawu tego nie zwrócił jej spadkobiercom, co stało się przyczyną wieloletnich sporów sądowych
↑ W uroczystym wjeździe Jagiełły do Krakowa uczestniczyli też książęta mazowieccy Janusz I i Siemowit IV, którzy następnie brali udział w kolejnych uroczystościach: chrzcie, ślubie i koronacji. Warte uwagi jest to, że Siemowit IV był ojcem chrzestnym Władysława Jagiełły. Zapewne dopiero po koronacji (4 marca) złożyli hołd parze królewskiej
↑ 17 lutego 1387 roku Jagiełło dał początek nowemu biskupstwu wileńskiemu, a 22 lutego tego roku ochrzczeni bojarzy litewscy otrzymali prawo swobodnego dziedziczenia swych ziem i władania nimi
↑ por. O. Balzer, Genealogia Piastów, Kraków 1886, s. 475-476
↑ Dom przy ul Grodzkiej w Krakowie sprzedał Strasz za 100 grzywien w roku 1392 klasztorowi cystersów w Jędrzejowie
Źródła
Polski Słownik Biograficzny, t. 44, s. 200-203
Strasz z Białaczowa
Obszerny opis dziejów całości życia oraz dokonań wybitnej postaci.
-
- Posty: 1570
- https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
- Rejestracja: 16 paź 2010, 03:38
Przejdź do
- Historia Polski
- ↳ Regulamin oraz ogłoszenia
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego
- ↳ Ziemie polskie przed przybyciem Słowian
- ↳ Plemiona słowiańskie na ziemiach polskich
- ↳ Kultura i wierzenia Słowian
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego ogólnie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Piastów
- ↳ Państwo pierwszych Piastów
- ↳ Polska dzielnicowa
- ↳ Zjednoczone Królestwo
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Piastów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Jagiellonów
- ↳ Rządy Andegawenów w Polsce
- ↳ Polityka wewnętrzna i przemiany ustrojowe
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Stosunki polsko-litewskie
- ↳ Konflikt polsko-krzyżacki
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Jagiellonów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska króli elekcyjnych
- ↳ Pierwsi władcy elekcyjni
- ↳ Wazowie na tronie polskim
- ↳ Wiśniowecki i Sobieski
- ↳ Sasi na tronie polskim
- ↳ Stanisław August Poniatowski
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Polska króli elekcyjnych ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami
- ↳ Epoka napoleońska
- ↳ Powstania
- ↳ I Wojna Światowa
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Życie polityczne na emigracji
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Ustrój, polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ II Wojna Światowa (1939-1945)
- ↳ Kampania wrześniowa
- ↳ Polacy na wojennych frontach
- ↳ Państwo podziemne i okupacja
- ↳ Powstanie Warszawskie
- ↳ Polityka, dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ II Wojna Światowa ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia PRL
- ↳ Wprowadzenie demokracji ludowej 1945-1956
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Opozycja i protesty w PRL
- ↳ Polityka, ustrój i dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia PRL ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia III Rzeczypospolitej
- ↳ Życie polityczne III RP
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Polska polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia III RP ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia Polski ogólnie
- ↳ Inne zagadnienia dotyczące historii Polski
- ↳ Alternatywna historia Polski
- ↳ Teksty źródłowe
- ↳ Zamki i pałace
- ↳ Tablice historyczne
- ↳ Słownik historyczny
- ↳ Drzewa genealogiczne
- ↳ Artykuły historyczne
- ↳ Historia lokalna
- ↳ Historia Polski na YouTube
- ↳ Ciekawostki historyczne na HistoriaPolski.eu
- ↳ Aktualności historyczne
- Działy specjalne powiązane z historią Polski
- ↳ Numizmatyka
- ↳ Heraldyka
- ↳ Archeologia Polski
- ↳ HistoriaPolski.eu for english users
- Recenzje
- ↳ Książki historyczne
- ↳ Filmy historyczne
- ↳ Gry komputerowe
- ↳ Strony internetowe o historii Polski
- ↳ Wolna Polska - prawdziwe informacje
- Pozostałe sekcje
- ↳ Hyde Park
- ↳ Pomoc dla użytkowników
- ↳ KONKURSY, PLEBISCYTY, QUIZY
- ↳ Humor
- Zaprzyjaźnione strony
- ↳ Artur Rogóż - Złote Finanse
- ↳ Serwis www.kliniska.com
- ↳ Wydawnictwo Bellona
- ↳ Polskie Dzieje - Historia Polski w Internecie
- ↳ Godło.pl
- ↳ II WOJNA ŚWIATOWA - największa baza danych dotyczących światowego konfliktu
- ↳ Nieznana historia
- ↳ Archiwa historyczne Videofact po polsku
- ↳ DENARY Władców Polski. Najstarsze polskie monety
- ↳ Historyczne bitwy
- ↳ historia-news.pl
- ↳ Ale Historia
- ↳ Forum Historyczne - historyk.eu
- ↳ Temida i Klio - historia prawa
- ↳ Wlochy.edu.pl: Włochy - Portal edukacyjno informacyjny
- ↳ Porty lotnicze i informacje o portach lotniczych
- ↳ historiami.pl Historia, tajemnice, opowieści, zagadki, fakty