Zawisza z Kurozwęk (z Kurozwęk Zawisza) herbu Poraj

[Artur Rogóż]

Zawisza z Kurozwęk (z Kurozwęk Zawisza) herbu Poraj (ur. ? - zm. styczeń 1382 r.), regent Królestwa Polskiego[1], biskup krakowski, kanclerz koronny, podkanclerzy koronny.
Biografia
Rodzina

Ród, z którego się wywodził był jednym z najpotężniejszych rodów magnackich w średniowieczu. Syn Dobiesława Kurozwęckiego i kobiety nieznanej z nazwiska; brat Krzesława, kasztelana sandomierskiego, stryj kasztelana krakowskiego Mikołaja z Michałowa.
Kapłaństwo

W latach 1352-1353 kanonik sandomierski, w latach 1353 - 1380 kanonik krakowski, a od 1366 archidiakon. W roku 1380 został mianowany biskupem krakowskim i sprawował ten urząd aż do śmierci w 1382 roku.
Kariera polityczna

Początki jego kariery politycznej datuje się na okres kiedy był kustoszem wielickim (1370). Zawisza był wybitnym politykiem, wiernym stronnikiem dynastii andegaweńskiej, zwolennikiem sukcesji jednej z córek króla Ludwika Węgierskiego po jego śmierci. W latach 1371 - 1373 pełnił urząd podkanclerzego koronnego. W roku 1373 został mianowany kanclerzem koronnym i piastował to stanowisko do 1379 roku. W roku 1381 stał się vicarius regni poloniae, czyli zastępcą króla polskiego, po opuszczeniu kraju przez Elżbietę Łokietkówną, podczas rządów Ludwika Węgierskiego. Otrzymał wtedy prawo do mianowania ważniejszych urzędników Królestwa, co wykorzystywał w walce z opozycją złożoną głównie z możnowładców wielkopolskich. Zmarł w trakcie sprawowania tego zaszczytnego urzędu.
Zawisza zmarł w styczniu 1382 roku. Niechętny mu Janko z Czarnkowa odnotował w swej kronice jako przyczynę śmierci biskupa upadek z drabiny podczas nocnej wyprawy.
Przypisy

1. ↑ Informacja oparta na błędnej notatce Janka z Czarnkowa

Bibliografia

* Paweł Jasienica, Myśli o dawnej Polsce. Czytelnik. Warszawa 1990, ISBN 83-07-01957-5
* Wielka Ilustrowana Encyklopedja Powszechna Wydawnictwa Gutenberga. [T.] VIII. Moskwa: (reprint) "Gutenberg-Print", 1994. ISBN 5-85167-011-8.