Mikołaj Kopernik

[Artur Rogóż]

Urodzony w 1473 r. w Toruniu (Polska). Wielki astronom polski, twórca teorii heliocentryzmu. Udowodnił, że Ziemia i planety krążą wokół nieruchomego Słońca. Zmarł w 1543 r., w wieku 70 lat.

Kopernik był synem zamożnego kupca. Gdy miał 10 lat, umarł mu ojciec, a jego wychowaniem zajął się wuj, kanonik włocławski, późniejszy biskup warmiński. Mikołaj studiował najpierw w Akademii Krakowskiej, potem w Bolonii i Padwie (astronomię, matematykę, prawo, medycynę). W owym czasie powszechnie wierzono, że Ziemia stanowi centrum kosmosu. Kopernik stwierdził, że to się nie zgadza z obserwacjami astronomicznymi. Odkrył, że Słońce jest nieruchome, Ziemia zaś i planety krążą wokół niego. Obliczył, że obrót Ziemi wokół Słońca trwa rok, a wokół własnej osi 24 godziny. Kopernik był przekonany, że planety krążą po idealnych kołach. 50 lat później Johann Kepler posłużył się niezwykle dokładnymi pomiarami Tychona Brahego, by dowieść, że tak nie jest. Kopernik przedstawił swą teorię w słynnym dziele De revolutionibus orbium coelestium (O obrocie dal niebieskich). Wydrukowano ją kilka tygodni przed jego śmiercią. Zrazu wyższy kler katolicki nie dostrzegł nic zdrożnego w teorii Kopernika, ale później zmienił zdanie. W 1616 r. jego dzieło uznano za źródło szatańskich pomysłów i wciągnięto do indeksu ksiąg zakazanych. Teoria jednak zyskiwała coraz więcej zwolenników, między innymi Keplera, Giordana Bruna, Galileusza. System kopernikański stał się przedmiotem słynnego procesu, podczas którego zmuszono Galileusza do wyznania, że Ziemia jest nieruchoma. Dzieło Kopernika skreślono z indeksu dopiero w 1835r.