HistoriaPolski.eu - Forum historia Polski

Co myślicie o tej postaci. Wielokrotnie dawał przebłyski swego geniuszu kanclerskiego i hetmańskiego. Jednocześnie przy tym bogacił się i miał liczne wady. Jest na pewno postacią kontrowersyjną. Szczególnie imponują mi następujące fakty z jego życia: odparcie szturmu Krakowa księcia Maksymiliana, porządkowanie zbioru akt prawnych korony, i to, że oczynszował niektórych chłopów w swoich dobrach. Piszcie, co o niej myślicie.

Bardzo dobry kanclerz i hetman. Zwyciężył pod Byczyną w 1588 r. Na pewno okazałby się lepszym władcą niż Zygmunt III Waza.

Jak dla mnie geniusz, który mógł osiągnąć bardzo wiele, jednak w decydujących momentach przegiął. Zrobił bardzo dużo dobrego z Batorym, ale przegiął w sprawie ścięcia Samuela - dla wielkiej rzeszy szlachty był już zdrajcą bez kapitału politycznego, więc nie mógł marzyć o koronie, co pewno wcześniej było jego celem - pewno min.: dlatego ożenił się z Batorówką. Więc już postanowił przechodzić na "ciemniejszą stronę", pewno nawet nieświadomie - chciał sterować z tylnego siedzenia Zygmuntem, z początku chciał mu tylko pomagać, ale trafiła kosa na kamień - kanclerz, coraz bardziej uparty i coraz bardziej wykorzystywał szlachtę, która do końca miała do niego kredyt zaufania - a kanclerz i hetman im starszy, tym bardziej prywaciarz, tym bardziej zasłaniający się dobrem państwa dla swych interesów, tym bardziej ambitny - choć nigdy formalnie nie zadarł z królem, to Zebrzydowski i inni rokoszanie to jego uczniowie.

Myślę jedna, że za bardzo wyolbrzymiasz prywatę ze szkodą dla państwa. A poza tym rokosz. Może i "uczniowie" Zamoyskiego wywołali rokosz, być może ściągnęli od niego niechęć do króla, ale na pewno Zamoyski nie pojmował rokoszu jak walki zbrojnej! Tylko jako pokojowy zjazd szlachty na wzór węgierski.

Karierowicz, który wzbogacił się na słabnącym ruchu egzekucyjnym - właściwie jego ostatni przedstawiciel, a zarazem pierwszy nowożytny magnat koronny. Opierał się na szlachcie do momentu dorwania się do władzy za Batorego. Później "pokazał" jak respektuje prawo - ścięcie Samka. Po czym wrócił do sojuszu ze szlachtą jak się okazało, że młody Zygmunt III nie będzie marionetką na tronie tak jak chciał tego Zamoyski. Bezczelny wobec Wazy, jego uczniowie doprowadzili do rokoszu. Generalnie nie przepadam za kanclerzem.

Pomógł królewiczowi szwedzkiemu Zygmuntowi Wazie w zdobyciu tronu w Krakowie, sądząc, że ten nie będzie próbował wzmocnić władzy królewskiej w państwie, a następnie stanął na czele opozycji przeciw nowemu królowi, bo ten chciał zaprowadzić w Rzeczypospolitej rządy silnej lub absolutnej monarchii dziedzicznej. Przeciwstawiał się (nawet zbrojnie) objęciu tronu w RON przez Maksymiliana Habsburga, gdyż podejrzewał, że ten po objęciu władzy w państwie przy pomocy brata, Rudolfa II Habsburga, cesarza rzymskiego, króla Niemiec, arcyksięcia Austrii oraz króla Czech i Węgier, będzie próbował wprowadzić w państwie polsko-litewskim dziedziczną monarchię absolutną, co zniosłoby większość wolności i praw szlachty, do której sam należał.

Otton III pisze:Pomógł królewiczowi szwedzkiemu Zygmuntowi Wazie w zdobyciu tronu w Krakowie, sądząc, że ten nie będzie próbował wzmocnić władzy królewskiej w państwie

A mógłbyś podać źródło/tytuł opracowania?
Bo Wisner przedstawia to tak:
- Zamoyski poparł Wazę, bo opowiedziała się za nim większość
- Zamoyski poparł Wazę, bo myślał, że nim pokieruje jak Batorym

a następnie stanął na czele opozycji przeciw nowemu królowi, bo ten chciał zaprowadzić w Rzeczypospolitej rządy silnej lub absolutnej monarchii dziedzicznej.

A jakieś źródła/tytuły opracowań przemawiają za tym czy jest to Twoje zdanie? Zamoyski przeszedł do opozycji, bo mu się król, który nie dał sobą sterować, nie spodobał. I jak krzyczał w Krakowie "Coście nam za nieme dyjablę przywieźli?!", to już wiedział, że król będzie usiłował wzmocnić swoją władzę, tak?

Przeciwstawiał się (nawet zbrojnie)

I nawet zbrojnie sprał go pod Byczyną.

Skrzetuski pisze:A mógłbyś podać źródło/tytuł opracowania?
Bo Wisner przedstawia to tak:
- Zamoyski poparł Wazę, bo opowiedziała się za nim większość
- Zamoyski poparł Wazę, bo myślał, że nim pokieruje jak Batorym

Czy pierwsza osoba w państwie w tak ważnym wydarzeniu jak wolna elekcja króla mogłaby godzić się na to, co chce większość szlachty, czy raczej chodziło jej o własny interes? Moim zdaniem to poparcie Wazy przez większość szlachty (pomijając Zamoyskiego) a poparcie dla niego przez samego Zamoyskiego to dwie odrębne sprawy, choć zbieżne w zakresie celu. Skąd zaś twierdzenie, że Batory był marionetką Zamoyskiego?

Skrzetuski pisze:A jakieś źródła/tytuły opracowań przemawiają za tym czy jest to Twoje zdanie? Zamoyski przeszedł do opozycji, bo mu się król, który nie dał sobą sterować, nie spodobał. I jak krzyczał w Krakowie "Coście nam za nieme dyjablę przywieźli?!", to już wiedział, że król będzie usiłował wzmocnić swoją władzę, tak?

Gdy zamierzenia króla wyszły na jaw, to tak.

Skrzetuski pisze:I nawet zbrojnie sprał go pod Byczyną.

Zgadza się.

Czy pierwsza osoba w państwie w tak ważnym wydarzeniu jak wolna elekcja króla mogłaby godzić się na to, co chce większość szlachty, czy raczej chodziło jej o własny interes? Moim zdaniem to poparcie Wazy przez większość szlachty (pomijając Zamoyskiego) a poparcie dla niego przez samego Zamoyskiego to dwie odrębne sprawy, choć zbieżne w zakresie celu. Skąd zaś twierdzenie, że Batory był marionetką Zamoyskiego?

Nie tyle Zamoyski nim sterował, ale miał duży wpływ na jego rządy - był jego głównym doradcą, a to się szlachcie, zwłaszcza po ścięciu, nie podobało.

Gdy zamierzenia króla wyszły na jaw, to tak.

A kiedy, według Ciebie, te zamiary wyszły na jaw? Bo Zamoyski od początku był w opozycji.

Skrzetuski pisze:Nie tyle Zamoyski nim sterował, ale miał duży wpływ na jego rządy - był jego głównym doradcą, a to się szlachcie, zwłaszcza po ścięciu, nie podobało.

Tak, Zamoyski wywierał duży wpływ na Batorego, ale Batory nie był marionetką w jego rękach.

Skrzetuski pisze:A kiedy, według Ciebie, te zamiary wyszły na jaw? Bo Zamoyski od początku był w opozycji.

Mam na myśli to, że zamiary króla wyszły na jaw już w początku jego panowania.