Aleksander Michał Paweł Sapieha herbu Lis (ur. 12 września 1730 w Wysokiem – zm. 28 maja 1793 w Warszawie) – wojewoda połocki, hetman polny litewski, kanclerz wielki litewski, marszałek konfederacji targowickiej na Litwie, podskarbi nadworny litewski.
Był synem Kazimierza Leona i Karoliny z Radziwiłłów, bratankiem biskupa Józefa Stanisława i Michała Antoniego, bratem Michała Ksawerego i Anny.
Po śmierci ojca przebywał pod opieką stryja biskupa Józefa Stanisława, który promował go na kolejne szczeble kariery publicznej – poselstwo na sejm 1746, marszałkostwo wileńskiego sejmiku elekcyjnego 1747, czy mianowanie oboźnym wielkim litewskim i generałem majorem wojsk litewskich w 1750. W 1753 otrzymał Order Orła Białego, po czym został mianowany wojewodą połockim. Po śmierci stryjów Józefa Stanisława w 1754 i Michała Antoniego, który przejął opiekę nad Aleksandrem Michałem, w 1760 spowodowało konieczność samodzielnego działania w celu utrzymania wpływów politycznych.
Przejście do obozu dworskiego umożliwiło mu objęcie w 1762 buławy polnej litewskiej, chociaż czynnikiem decydującym był tu prawdopodobnie romans jego żony Magdaleny z synem pierwszego ministra Augusta III Henryka Brühla – Alojzym.
W czasie elekcji lat 1763-1764 krótko przeciwstawiał się kandydaturze Stanisława Augusta Poniatowskiego, stając po stronie K. S. Radziwiłła. Szybko jednak przechodzi na stronę Familii, a jego żona Magdalena nawiązuje romans z nowoobranym królem. W 1765 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława[1].
Wobec Konfederacji barskiej zachowywał się biernie, dopuszczając do przejścia na stronę konfederatów części swoich wojsk. Wezwany do Warszawy w 1771 zgodził się przyjąć odpowiedzialność za lojalność wojsk litewskich. Mimo tego, iż nie złożył przysięgi na wierność Katarzynie II jako właściciel dóbr znajdujących się na terenie Rosji po I rozbiorze dzięki zachowawczej postawie w poprzednich latach żaden z majątków nie został mu odebrany.
Dzięki postawie ugodowej i serwilistycznej wobec ambasadora Rosji Stackelbergiem uzyskuje w 1775 tytuł kanclerza wielkiego litewskiego. Jako minister był bardzo mało aktywny politycznie, sporadycznie zabierając głos w sprawach istotnych dla kraju.
Był posłem na Sejm wielki, ceniony jako dobry prawnik przez Stanisława Augusta Poniatowskiego został w 1789 marszałkiem Trybunału Litewskiego. 3 maja 1791 przebywał prawdopodobnie w Warszawie, mimo iż został zaliczony do grona potencjalnych przeciwników Konstytucji.
Wyznaczony przez Katarzynę II na marszałka prorosyjskiej konfederacji, Aleksander Michał nie spieszył się z objęciem tej funkcji. Jeszcze 9 lipca 1792 informował króla, iż trzyma się z daleka od konfederacji targowickiej i najchętniej udałby się za granicę; jednak już 10 sierpnia do konfederacji targowickiej przystąpił. Uczestniczył w jej obradach od września 1792, stopniowo zapadając na zdrowiu.
Zmarł 28 maja 1793 w Warszawie
Był ojcem Franciszka.
Przypisy
↑ Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 s. 177.
Aleksander Michał Sapieha
Obszerny opis dziejów całości życia oraz dokonań wybitnej postaci.
-
- Posty: 1570
- https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
- Rejestracja: 16 paź 2010, 03:38
Przejdź do
- Historia Polski
- ↳ Regulamin oraz ogłoszenia
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego
- ↳ Ziemie polskie przed przybyciem Słowian
- ↳ Plemiona słowiańskie na ziemiach polskich
- ↳ Kultura i wierzenia Słowian
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego ogólnie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Piastów
- ↳ Państwo pierwszych Piastów
- ↳ Polska dzielnicowa
- ↳ Zjednoczone Królestwo
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Piastów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Jagiellonów
- ↳ Rządy Andegawenów w Polsce
- ↳ Polityka wewnętrzna i przemiany ustrojowe
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Stosunki polsko-litewskie
- ↳ Konflikt polsko-krzyżacki
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Jagiellonów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska króli elekcyjnych
- ↳ Pierwsi władcy elekcyjni
- ↳ Wazowie na tronie polskim
- ↳ Wiśniowecki i Sobieski
- ↳ Sasi na tronie polskim
- ↳ Stanisław August Poniatowski
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Polska króli elekcyjnych ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami
- ↳ Epoka napoleońska
- ↳ Powstania
- ↳ I Wojna Światowa
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Życie polityczne na emigracji
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Ustrój, polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ II Wojna Światowa (1939-1945)
- ↳ Kampania wrześniowa
- ↳ Polacy na wojennych frontach
- ↳ Państwo podziemne i okupacja
- ↳ Powstanie Warszawskie
- ↳ Polityka, dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ II Wojna Światowa ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia PRL
- ↳ Wprowadzenie demokracji ludowej 1945-1956
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Opozycja i protesty w PRL
- ↳ Polityka, ustrój i dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia PRL ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia III Rzeczypospolitej
- ↳ Życie polityczne III RP
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Polska polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia III RP ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia Polski ogólnie
- ↳ Inne zagadnienia dotyczące historii Polski
- ↳ Alternatywna historia Polski
- ↳ Teksty źródłowe
- ↳ Zamki i pałace
- ↳ Tablice historyczne
- ↳ Słownik historyczny
- ↳ Drzewa genealogiczne
- ↳ Artykuły historyczne
- ↳ Historia lokalna
- ↳ Historia Polski na YouTube
- ↳ Ciekawostki historyczne na HistoriaPolski.eu
- ↳ Aktualności historyczne
- Działy specjalne powiązane z historią Polski
- ↳ Numizmatyka
- ↳ Heraldyka
- ↳ Archeologia Polski
- ↳ HistoriaPolski.eu for english users
- Recenzje
- ↳ Książki historyczne
- ↳ Filmy historyczne
- ↳ Gry komputerowe
- ↳ Strony internetowe o historii Polski
- ↳ Wolna Polska - prawdziwe informacje
- Pozostałe sekcje
- ↳ Hyde Park
- ↳ Pomoc dla użytkowników
- ↳ KONKURSY, PLEBISCYTY, QUIZY
- ↳ Humor
- Zaprzyjaźnione strony
- ↳ Artur Rogóż - Złote Finanse
- ↳ Serwis www.kliniska.com
- ↳ Wydawnictwo Bellona
- ↳ Polskie Dzieje - Historia Polski w Internecie
- ↳ Godło.pl
- ↳ II WOJNA ŚWIATOWA - największa baza danych dotyczących światowego konfliktu
- ↳ Nieznana historia
- ↳ Archiwa historyczne Videofact po polsku
- ↳ DENARY Władców Polski. Najstarsze polskie monety
- ↳ Historyczne bitwy
- ↳ historia-news.pl
- ↳ Ale Historia
- ↳ Forum Historyczne - historyk.eu
- ↳ Temida i Klio - historia prawa
- ↳ Wlochy.edu.pl: Włochy - Portal edukacyjno informacyjny
- ↳ Porty lotnicze i informacje o portach lotniczych
- ↳ historiami.pl Historia, tajemnice, opowieści, zagadki, fakty