Michał Zabiełło

[Warka]

Michał Zabiełło herbu Topór (1760 - 1815) – generał-lejtnant wojsk litewskich, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej w 1792. Stryjeczny brat Szymona i Józefa

Służył w armii francuskiej, na apel Stanisława Augusta w 1789 przeszedł do Wojska Litewskiego. Hulaszcze życie paryskie zniszczyło mu zdrowie i fortunę. Głównie dzięki koneksjom, protekcji, doskonałej aparycji i wyrobieniu tawarzyskiemu w 1789 r. został generałem-majorem, zaś w 1790 r. generałem-lejtnantem. Dowodził 2 Dywizją Litewską. Okazywał dobre chęci i patriotyzm, gubił się jednak w trudniejszych sytuacjach. Był posłem na Sejm Wielki. Reprezentował tam kierunek reform politycznych i społecznych i zdobył dużą popularność. W trakcie wojny 1792 r. został wodzem naczelnym wojsk litewskich po odwołaniu Józefa Judyckiego. Usiłował naprawić błędy swojego poprzednika, poniósł jednak klęskę i po złożeniu dymisji z funkcji wyjechał do Wiednia, gdzie na hulankach stracił zdrowie i majątek. Po wybuchu insurekcji 1794 osadzony w twierdzy Josephstadt. Uwolniony w 1795 mieszkał pod nadzorem policyjnym w Pradze Czeskiej. Zmarł w nędzy w Cieplicach Czeskich. Był koneserem i kolekcjonerem sztuki.

Bibliografia
L. Ratajczyk, Wojsko i obronność rzeczypospolitej 1788-1792,Warszawa WMON 1975
A. Wolański, Wojna polsko-rosyjska 1792 roku, Warszawa BELLONA, WOLUMEN 1996
H. P. Kosk, Generalicja polska t. 2 wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 2001.