Władysław Czartoryski

[Otton III]

Książę Władysław Czartoryski (ur. 3 lipca 1828, Warszawa, zm. 23 czerwca 1894, Boulogne-sur-Seine, Paryż) – działacz polityczny na emigracji, emisariusz dyplomatyczny Rządu Narodowego przy rządach Francji, Anglii, Włoch, Szwecji i Turcji. Założyciel Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Prezes Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu. Po śmierci ojca faktyczny przywódca ugrupowania Hôtel Lambert.

Syn Adama Jerzego Czartoryskiego oraz Anny Zofii Sapiehy. Herbu Pogoń Litewska, 11. książę Czartoryski, pan na Klewaniu i Żukowie.

1 marca 1855 ożenił się z Marią Amparo Muñoz (17 listopada 1834 - 19 sierpnia 1864), córką królowej Hiszpanii - Marii Krystyny Burbon i jej drugiego męża - księcia Rianzareza. Ślub miał miejsce w Malmaison, koło Paryża. Para ta była rodzicami Franciszka Augusta, późniejszego błogosławionego.

15 stycznia 1872 ożenił się ponownie w Chantilly, z Małgorzatą Adelajdą Orleańską, córką Ludwika Karola Orleańskiego, księcia Nemours, i Wiktorii Sachsen-Coburg-Kohary. Małgorzata Adelajda była wnuczką króla Francuzów - Ludwika Filipa I. Para miała dwóch synów:
-Adama Ludwika,
-Witolda Kazimierza.