Plebiscytna Warmii i Mazurach

[Warka]

O przynależności państwowej Warmii i Mazur miał zadecydować plebiscyt. Nad porządkiem przygotowań czuwały dwie komisje alianckie w Olsztynie i Kwidzynie, przy czym pozostawiono niemiecką policję i organizacje paramilitarne i podobnie jak na Śląsku, bojówki niemieckie szerzyły wśród ludności polskiej terror, którego najgłośniejszym przykładem było zabójstwo polskiego społecznika Bogumiła Linki. Ponadto w Komisjach Sojuszniczych, nadzorujących przeprowadzenie plebiscytu główną rolę odgrywali Anglicy i Włosi. Niestety alianci dość niechętnie odnosili się do ludności polskiej i całkowicie popierali miejscowe władze niemieckie.



Plebiscyt odbył się 11 lipca 1920 r., przesądzając o przegranej Polaków i włączeniu tych ziem do Niemiec.

Na porażkę Polski w tym regionie złożyło się kilka przyczyn. Na Warmii i Mazurach brakowało inteligencji polskiej, daleko zaszła germanizacja, zwłaszcza na Mazurach. Rząd polski, zaangażowany w wojnę z Rosją Radziecką, zaniedbywał obowiązku odpowiedniej propagandy na rzecz plebiscytu. Na niekorzyść działała także krytyczna sytuacja państwa polskiego, zagrożonego ofensywą bolszewicką. Polacy z Warmii i Mazur mieli podstawy, by sądzić, że niepodległa Rzeczypospolita szybko upadnie.



W dniu 12 sierpnia 1920 r. Rada Ambasadorów Ligi Narodów w Paryżu zatwierdziła wyniki plebiscytu, przyznając Polsce jedynie kilka wsi na Warmii i Mazurach. Północno-wschodnia granica Polski biegła wzdłuż dawnej granicy Prus Wschodnich