HistoriaPolski.eu - Forum historia Polski

Temat może być nieco drażliwy, stąd proszę o kulturę wypowiedzi i minimalny choć spokój.
Wprwadzenie Stanu Wojennego poprzedzily niepokoje i zapaść gospodarcza. Społeczeństwo także miało wcześniej mieszane odczucia co do tego jak władza powinna się zachować. Jak wyglądała reakcja ludzi na Stan Wojenny, na jego ograniczenia i przymysu rozmaite, jak wyglądala reakcja na dzialania władz, także te siłowe? Czy był to protest czy poparcie? Czy może oceniano to jako próbę reformowania ustroju, wprowadzenia jak się to ładnie mówilo "socjalizmu z ludzką twarzą"?

Pamiętam scenkę pod sklepem spożywczym 14.12.81 w Sosnowcu:
-No to mamy "Stan wojenny"
-Tak, to przynajmniej wreszcie może będzie więcej towarów będzie w sklepach?
-Oby, oby

Ci którzy pamiętają tamte czasy zapewne w wspomnieniach mają narastające (i podsycane przez władze) poczucie zwątpienia w sens zmian. Ludzie zaczynali obwiniać "Solidarność" za braki towarów, a władze chętnie przedstawiały "S" jako źródło wszelkiego zła. Stąd wprowadzenie sw w czasie (ostrej) zimy, praktycznie zerowej komunikacji (telefony, jedyne źródło komunikacji wyłączono prawie wszystkim) spacyfikowało w części społeczeństwa myśli o aktywnym* przeciwstawieniu się władzy.

*aktywnym - nie myślę o strajkach np.Huta Katowice

ludzie, Ci zwykli, mieli odczucia, ze cos sie swieci. Tym wieksze, ze od dluzszego czasu nie istniala wspolpraca miedzy centralami zwiazkowymi w zakladach pracy. Widzieli zwiazek pomiedzy brakiem towarow w sklepach i ciaglymi strajkami o wszystko, roznych grup zawodowych, nawet tych ktorzy do tej pory nawet o strajku nie mysleli [typu suflerzy ateatralni].
Nadzieje ze Stanem Wojennym, byly jedne: wiekszy porzadek, brak nerwowosci w pracy, spokoj, brak towarow na rynkach. Po prostu dla sporej czesci spoleczenstwa to ciagla atmosfera strajkowa byla juz nie do zniesienia. Pamiec o niej byla na tyle duza, ze jeszcze pod koniec '82 r. dosc znaczaca czesc spoleczenstwa chciala przedluzenia S.W.
W listach do M.F.R. mozna sie doczystac wielu "projektow" sprawiedliwszego podzialu dobr dla tych ktorzy uczciwie pracuja, dla tych ktorzy nie chca strajkowac, dla tych ktorzy pomagaja w rozwoju panstwa, do tego oczywiscie ograniczenia w rozpietosci plac i tak dalej. Czyli ludzka twarz socjalizmu.

W "Disputatio" nr 1/2009 ("Oblicza konfliktów") jest ciekawy artykuł Stanisława Kwiatkowskiego ("Czerwoni" vs. "Zieloni" w konflikcie politycznym po 13 grudnia 1981 roku - s. 41-70). Tamże, na s. 47, wyniki pierwszych sondaży OBOP dotyczących oceny wprowadzenia stanu wojennego.
Wygląda tak (w kolejności "Decyzja uzasadniona" - "Nieuzasadniona"):
1-17 I 1982 r. 51% - 37% (sondaż tylko warszawski)
23 II 1982 69% - 20%
20 IV 1982 64% - 25%
1 VI 1982 62% - 23%
28 IX 1982 56% - 18%
28 XII 1982 70% - 15%