Stan wojenny i jego skutki

[Warka]

13 grudnia 1981r. premier Wojciech Jaruzelski ogłasza stan wojenny.
Zawieszono prawa obywatelskie, działalność wielu organizacji i związków zawodowych. Internowanych zostało blisko 70 tys. działaczy związkowych i politycznych. Ograniczano życie społeczne.
Prymas Józef Glemp powołał Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności.
Rozpoczęły się strajki w stoczniach i hutach. 16 grudnia 1981r. miała miejsce pacyfikacja kopalni „Wujek”, w czasie której zginęło 9 górników.
„Solidarność” zmuszona została do działania w podziemiu. Nastąpiła militaryzacja największych przedsiębiorstw i blokada telekomunikacyjna.
Stan wojenny odwołany został decyzją sejmu z dniem 22 sierpnia 1983r.

Zwolennicy jego wprowadzenia utrzymują, że Polsce groziła w tym czasie interwencja wojsk radzieckich (czemu wprowadzenie stanu wojennego przeszkodziło), a ponad to w wyniku długotrwałych strajków organizowanych przez NSZZ Solidarność kraj nie był przygotowany do nadchodzącej zimy - brakowało węgla i żywności.
Z kolei przeciwnicy gen Jaruzelskiego wątpią w prawdopodobieństwa interwencji ZSRR (państwo miało wówczas duże kłopoty z prowadzoną wówczas wojną w Afganistanie) i uważają, że władze polskie gotowe były do rozprawy z opozycja.

Skutki stanu wojennego:
ostateczny i całkowity rozdźwięk pomiędzy władzą socjalistyczna a społeczeństwem
brutalizacja życia społecznego - powstawały obozy internowanych, napięcia na linii społeczeństwo a Milicja Obywatelska i ZOMO
utrata wszelkich nadziei na stopniowa reformie systemu politycznego i gospodarczego PRL
pogłębienie się zapaści gospodarczej i opóźnienia technologicznego
społeczne aspiracje zmierzające do reformy sytemu politycznego PRL, poza nielicznymi wyjątkami (utworzenie urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich) mogły zostać zrealizowane jedynie przez społeczną rewoltę na masową skalę. Wszystko to doprowadziło do wydarzeń roku 1989 (‘okrągły stół’ i upadek PRL)