11 stycznia 1978 r. grupa intelektualistów związanych z opozycją polityczną założyła w Warszawie Towarzystwo Kursów Naukowych, które zajęło się organizowaniem niezależnych wykładów i dyskusji, poszerzając inicjatywę tzw. Uniwersytetu Latającego.
Wykłady i seminaria z zakresu historii, socjologii, ekonomii, filozofii, literaturoznawstwa
i pedagogiki odbywały się w prywatnych mieszkaniach i kościołach w Warszawie, Krakowie, Łodzi, Poznaniu i Wrocławiu.
Władze komunistyczne stosując wobec wykładowców i słuchaczy przemoc fizyczną
i aresztowania starały się doprowadzić do zaprzestania działalności Towarzystwa.
W listopadzie 1977 r. w Warszawie rozpoczął działalność samokształceniową Uniwersytet Latający. Jak podawał niezależny „Biuletyn Informacyjny”: „Grupa ludzi nauki podjęła (...) inicjatywę zorganizowania cyklu wykładów poza oficjalnymi instytucjami. Spotkania odbywają się w prywatnych mieszkaniach w Warszawie i innych miastach uniwersyteckich”.
Na pierwszych wykładach zajmowano się historią Polski Ludowej (Adam Michnik), współczesnymi ideologiami politycznymi (Jerzy Jedlicki), wielkimi dyskusjami trzydziestolecia powojennego (Jan Strzelecki), kulturą socjalistyczną (Andrzej Tyszka), literaturą (Tomasz Burek) i świadomością społeczną (Bohdan Cywiński).
11 stycznia 1978 r. grupa intelektualistów związanych z opozycją polityczną założyła w Warszawie Towarzystwo Kursów Naukowych, które zajęło się organizowaniem niezależnych wykładów i dyskusji, poszerzając inicjatywę tzw. Uniwersytetu Latającego. Obie nazwy nawiązywały do działalności oświatowej i walki z carską cenzurą na przełomie XIX
i XX w.
Inicjatorem powstania Towarzystwa był prof. Edward Lipiński. Przewodniczącym Rady Programowej TKN został prof. Jan Kielanowski, a jej sekretarzem Andrzej Celiński.
W ogłoszonej deklaracji programowej Towarzystwa czytamy: „Niedostatki wykształcenia oficjalnego oraz praktyczne i ideologiczne ograniczenie wolności nauki znane były i krytykowane od wieków. (...) Świadomi tej tradycji oraz współczesnych potrzeb, występujemy z naszą inicjatywą, mającą na celu pomoc wszystkim, którzy przez samokształcenie chcą wzbogacić swoją wiedzę”.
Powyższa deklaracja podpisana została przez 58 osób, w tym 17 profesorów i 8 docentów.
Wykłady i seminaria z zakresu historii, socjologii, ekonomii, filozofii, literaturoznawstwa
i pedagogiki odbywały się w prywatnych mieszkaniach i kościołach w Warszawie, Krakowie, Łodzi, Poznaniu i Wrocławiu.
W Krakowie działalność Towarzystwa wspierał kardynał Karol Wojtyła. W Warszawie główny cykl wykładów poświęcony tradycji odbywał się w kościele św. Marcina.
W ramach TKN wykłady wygłaszali m.in.: S. Amsterdamski, S. Barańczak, W. Bartoszewski,
W. Bieńkowski, Cz. Bobrowski, M. Brandys, H. Buczyńska, T. Burek, A. Celiński, B. Cywiński,
A. Drawicz, K. Filipowicz, M. Głowiński, A. Gołubiew, K. Górski, M. Janion, J. Jedlicki,
K. Kerstenowa, J. Kielanowski, A. Kijowski, T. Konwicki, M. Król, W. Kuczyński, J. Kuroń,
J. J. Lipski, H. Malewska, M. Małowist, A. Michnik, H. Mikołajska, Z. Mycielski, S. Pollak,
B. Skarga, Adam Stanowski, J. Stryjkowski, Jan Strzelecki, J. J. Szczepański, H. Wereszczycki,
A. Werner, K. Wolicki, Wiktor Woroszylski, A. Zagajewski i Cz. Zgorzelski.
Działalność TKN spotkała się z ostrą reakcją władz komunistycznych, które zastosowały wobec wykładowców oraz słuchaczy przemoc fizyczną i aresztowania. Do walki z nim zorganizowały także specjalne bojówki złożone m.in. ze studentów AWF z SZSP, głównie bokserów, karateków i ciężarowców, którzy starali się rozbijać spotkania organizowane przez Towarzystwo.
21 marca 1979 r. tego typu grupa bojówkarzy przeprowadziła wyjątkowo brutalny atak na mieszkanie Jacka Kuronia, pomimo tego, iż mający odbyć się tego dnia wykład odwołano z powodu choroby ojca Kuronia.
W wyniku pobicia wstrząsu mózgu doznali jego syn Maciek oraz Henryk Wujec. Obrażenia odnieśli również Grażyna Kuroniowa, Konrad Bieliński, Seweryn Blumsztajn, Wojciech Malicki
i Adam Michnik. Henryka Kuronia, w stanie zawałowym zabrała karetka pogotowia.
TKN poza pracą dydaktyczną i naukową organizowało również pomoc stypendialną (Kasa Pomocy Naukowej), a także zajmowało się wydawaniem poza cenzurą materiałów pochodzących z wykładów.
Swoją działalność zakończyło w grudniu 1981 r. po wprowadzeniu stanu wojennego.
