Władysław Hermaszewski

[Artur Rogóż]

Władysław Hermaszewski (ur. 4 stycznia 1928 w Lipnikach na Wołyniu, zm. 26 lipca 2002 k. Bracka nad Angarą na Syberii) – generał brygady pilot Wojska Polskiego, wieloletni oficer Wojsk Obrony Powietrznej Kraju.
Życiorys

Był starszym bratem kosmonauty, gen. bryg. pil. Mirosława Hermaszewskiego i Bogdana Hermaszewskiego.

Przed wojną ukończył 5 klas szkoły powszechnej w rodzinnej wsi. Podczas "czerwonych nocy" na Wołyniu w 1944-1945 stracił część rodziny, w tym ojca, a sam wraz ze starszą siostrą brał udział w polskiej samoobronie. Po repatriacji w 1945 do Wołowa pod Wrocławiem, kontynuował naukę i w roku 1948 uzyskał maturę. 31 sierpnia tego samego roku rozpoczął naukę w dęblińskiej Oficerskiej Szkole Lotniczej, gdzie 2 września 1950 uzyskał stopień chorążego lotnictwa i tytuł pilota myśliwskiego.

Służbę rozpoczął w 2 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego "Kraków", potem kontynuował ją w 1 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego "Warszawa", stacjonującym na podwarszawskim lotnisku Babice. Od lutego 1951 został wyróżniony skierowaniem na pierwszy kurs przeszkolenia na samoloty odrzutowe do radzieckiego 159 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego w Brzegu Opolskim, od października 1952 mianowany dowódcą klucza w 13 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego w Babicach (później przebazowanego do Łęczycy). Awansował tam na dowódcę eskadry, potem zastępcy dowódcy pułku. 1 sierpnia 1954 mianowany dowódcą 31 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego w Babicach, a w listopadzie 1955 został odkomenderowany na kurs taktyczny lotnictwa myśliwskiego do ośrodka szkoleniowego w Lipiecku w ZSRR. Po kursie został mianowany zastępcą, a następnie dowódcą lotnictwa myśliwskiego 3 Korpusu Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju (OPL OK) we Wrocławiu. 1 czerwca 1960 przeniesiony na stanowisko zastępcy dowódcy 2 Korpusu OPL OK w Bydgoszczy. Od lipca 1962 skierowany na dwa lata na studia do Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. Woroszyłowa w Moskwie. Po studiach został szefem lotnictwa myśliwskiego Dowództwa Wojsk Obrony Powietrznej Kraju w Warszawie. W Akademii Sztabu Generalnego WP w Rembertowie obronił w roku 1970 pracę doktorską pt. "Rola lotnictwa myśliwskiego we współczesnej obronie powietrznej". 1 marca 1972 został dowódcą 2 Korpusu OPK w Bydgoszczy, a 1 lipca 1978 – 1 Korpusu OPK w Warszawie, którym dowodził do 28 lutego 1982, kiedy zakończył karierę dowódczą. W tym samym 1982 został oddelegowany z wojska na stanowisko prezesa Zarządu Głównego Aeroklubu PRL, którą to misję pełnił do czerwca 1987. 30 maja 1988 przeniesiony został w stan spoczynku.

Był pilotem wojskowym I klasy, spędził w powietrzu 5000 godzin, w tym ponad 3500 na samolotach odrzutowych i naddźwiękowych. W połowie lat pięćdziesiątych latał na MiG-15, w roku 1960 nad polami Grunwaldu, w 550 rocznicę bitwy, prowadził szyk "tafla", złożony z 64 samolotów odrzutowych, co stanowiło światowy rekord. W roku 1966 organizował defiladę lotniczą w Warszawie z okazji 1000-lecia państwa polskiego.

Władysław Hermaszewski na emeryturze był aktywnym członkiem Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP, oddawał się też życiowej pasji – łowiectwu i ochronie przyrody. Właśnie podczas myśliwskiego safari w syberyjskiej tajdze zaskoczyła go śmierć. Był autorem książek i publikacji w prasie o tematyce wspomnieniowej, lotniczej i politycznej. Napisał m.in. "Echa Wołynia", "Moje przestworza" i "Przy kominku o łowiectwie".

Zmarł 26 lipca 2002 w nurtach Angary (Federacja Rosyjska). 6 sierpnia 2002 pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Wykształcenie wojskowe

W Wojsku Polskim od 31 sierpnia 1948

* absolwent Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie z 1950 r.
* absolwent jedynego kursu lotników polskich przeszkalanych na samoloty odrzutowe w Brzegu w 159 plm z 1951 r.
* absolwent kursu w Centralnym Ośrodku Szkolenia Lotniczo-Taktycznego w Lipiecku (ZSRR) z 1957 r.
* absolwent ASG SZ ZSRR w Moskwie w 1966 r.
* doktorat nauk wojskowych w ASG WP w Rembertowie z 1970 r.
* absolwent Wyższego Akademickiego kursu w ASG SZ ZSRR z 1974 r.

Przebieg służby wojskowej

* Pilot w 2 plm w Krakowie - 09.1950 – 20.12.1950 r.
* Pilot w 1 plm w Warszawie (Babice) - 12.1950 – 09.1951 r.
* Dowódca klucza lotniczego w 13 plm w Warszawie (Babice) - 01.10.1952 r.
* Dowódca klucza lotniczego eskadry lotniczej i zastępca dowódcy 13 plm w Łęczycy - 07.1954 r.
* Dowódca 31 plm w Warszawie – Babice - 01.08.1954 – 30.10.1955 r.
* Zastępca dowódcy LM w 3 Korpusie Obrony Przeciwlotniczej Obrony Kraju - 31.08.1957 r.
* Dowódca LM w 3 Korpusie Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju we Wrocławiu - 31.05.1960 r.
* Szef Lotnictwa – zastępca dowódcy 2 Korpusu OPL OK w Bydgoszczy - 01.06.1960 – 30.06.1962 r.
* Zastępca Szefa Lotnictwa Myśliwskiego Obrony Powietrznej Kraju w Warszawie - 01.07.1962 – 08.1964 r.
* Szef Lotnictwa Myśliwskiego Obrony Powietrznej Kraju w Warszawie - 08.1966 – 02.1972 r.
* Dowódca 2 Korpusu Obrony Powietrznej Kraju w Bydgoszczy - 01.03.1972 r.
* Generał brygady - 12.10.1972 r. (nominację wręczał przewodniczący Rady Państwa PRL prof. Henryk Jabłoński)
* Dowódca 2 Korpusu Obrony Powietrznej Kraju w Bydgoszczy - 30.06.1978 r.
* Dowódca 1 Korpusu Obrony Powietrznej Kraju w Warszawie - 01.07.1978 – 28.02.1982 r.
* Prezes Aeroklubu PRL i wiceprezes FAI - 01.03.1982 – 30.06.1987 r.
* W dyspozycji MON - 01.07.1987 – 29.05.1988 r.

Przeniesiony do rezerwy, jako najmłodszy generał brygady w WP - 30.05.1988 r.
Odznaczenia i wyróżnienia

* Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski - 1974 r.
* Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski - 1969 r.
* Złoty Krzyż Zasługi - 1957 r.
* Srebrny Krzyż Zasługi - 1951 r.
* Medal 10-lecia Polski Ludowej
* Medal 30-lecia Polski Ludowej
* Medal 40-lecia Polski Ludowej
* Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
* Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
* Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
* Złoty Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
* Srebrny Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
* Brązowy Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
* Tytuł i odznaka „Zasłużony Pilot Wojskowy PRL” - 1979 r.