Bronisław Kuriata

[Artur Rogóż]

Bronisław Kuriata (ur. 25 marca 1923 na Lewaczach na Wołyniu, zm. 25 października 1999 w Warszawie) – polski dowódca wojskowy, generał dywizji Wojska Polskiego, ostatni dowódca Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Życiorys

Urodzony w Lewaczach, w gminie Ludwipol, powiecie Kostopolskim, w województwie wołyńskim. Podczas II wojny światowej walczył w latach 1942 - 44 w szeregach polsko-sowieckiego oddziału partyzanckiego im. Feliksa Dzierżyńskiego. Do Wojska Polskiego wstąpił ochotniczo 15 maja 1944 roku i został skierowany do 1 Oficerskiej Szkoły Piechoty w Krakowie, po której ukończeniu brał udział w walkach frontowych na szlaku bojowym 1 Armii Wojska Polskiego od Kołobrzegu do Łaby, dowodząc plutonem, a następnie kompanią piechoty 11 Pułku Piechoty 4 Dywizji Piechoty im. Jana Kilińskiego. W czasie walk był dwukrotnie ranny.

Od 1945 służył w podległym Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego. W latach 1946-1947 dowodził kompanią samodzielnego batalionu operacyjnego KBW, uczestnicząc w walkach z bandami nacjonalistów ukraińskich i ze zbrojnym podziemiem niepodległościowym w południowych i wschodnich regionach kraju. W późniejszych latach ukończył kurs dowódców pułków w Wyższej Szkole Piechoty (1948), a następnie w roku 1958 Akademię Sztabu Generalnego WP. Zajmował szereg stanowisk dowódczych w jednostkach KBW od dowódcy kompanii poprzez dowódcę pułku aż do stanowiska dowódcy 5 Brygady KBW Ziemi Krakowskiej. W 1960 roku objął stanowisko szefa sztabu Korpusu. W październiku 1963 roku awansowany uchwałą Rady Państwa PRL do stopnia generała brygady. W marcu 1965 minister spraw wewnętrznych Mieczysław Moczar powołał go na dowódcę KBW, którą to funkcję sprawował do lipca 1965. Po rozformowaniu KBW czasowo pełnił obowiązki dowódcy podległych Ministerstwu Obrony Narodowej Wojsk Obrony Wewnętrznej. Współtworzył system Obrony Terytorialnej Kraju, którego integralną częścią były Wojska Obrony Wewnętrznej.

W latach 1968-1971 piastował stanowisko I zastępcy Głównego Inspektora Obrony Terytorialnej, gen. Grzegorza Korczyńskiego. W październiku 1968 roku awansowany uchwałą Rady Państwa PRL do stopnia generała dywizji. Odwołany wraz z gen. Korczyńskim, był w latach 1971-1973 przedstawicielem PRL w Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru w Korei - w randze ministra pełnomocnego. W latach 1973-1976 zastępca pełnomocnika szefa Sztabu Generalnego WP ds. specjalnych. Następnie pozostawał w dyspozycji MON.

Członek PPR od 1947r., następnie członek PZPR.

W 1980 przeszedł w stan spoczynku. Został pożegnany oficjalnie przez wiceministra obrony narodowej, zastępcę ministra do spraw ogólnych gen. broni Józefa Urbanowicza. Mieszkał w Warszawie, gdzie zmarł po długoletniej, ciężkiej chorobie.
Odznaczenia

* Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
* Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
* Order Sztandaru Pracy II klasy
* Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
* Krzyż Partyzancki
* Złoty Krzyż Zasługi
* Medal Za udział w walkach w obronie władzy ludowej
* Medal 10-lecia Polski Ludowej
* Medal 30-lecia Polski Ludowej
* Medal za Warszawę 1939-1945
* Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
* Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
* Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
* Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
* Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
* Medal Za udział w walkach o Berlin
* Złoty Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
* Srebrny Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
* Brązowy Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
* Odznaka Tysiąclecia Państwa Polskiego
* Odznaka KBW "20 lat w Służbie Narodu"
* Order Czerwonego Sztandaru (ZSRR)
* Medal za Wyzwolenie Warszawy (ZSRR)
* Medal za Zdobycie Berlina (ZSRR)
* Medal za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 (ZSRR)
* Odznaka "25 lat Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Narodowej 1941-1945" (ZSRR)
* Medal "Za umacnianie Przyjaźni Sił Zbrojnych" III stopnia (CSSR)

Publikacje

* B. Kuriata, Za spokój i bezpieczeństwo obywateli Ludowej Ojczyzny /w/ Żołnierz Wolności, 1965, nr 120, str. 4

Bibliografia

* M. Jaworski, Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego 1945-1965, Wydawnictwo MON, Warszawa 1984;
* M. Juchniewicz, Polacy w radzieckim ruchu podziemnym i partyzanckim, 1941-1944, Wojskowy Instytut Historyczny, Warszawa 1972;
* H.P. Kosk Generalicja polska, tom I, Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Warszawa-Pruszków 1999;
* G. Motyka, Tak było w Bieszczadach: walki polsko-ukraińskie 1943-1948, Oficyna Wydawnicza Volumen, 1999;
* Żołnierz Wolności, gazeta codzienna Wojska Polskiego, 14 stycznia 1980 r.