Robert Satanowski

[Warka]

Robert Satanowski (ur. 20 czerwca 1918 w Łodzi, zm. 9 sierpnia 1997 we Wrocławiu) – polski dyrygent, generał brygady, poseł na Sejm PRL IX kadencji z ramienia PZPR.

Życiorys
Ukończył łódzkie Gimnazjum Humanistyczne im. ks. Ignacego Skorupki. Studiował 6 semestrów na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. W czasie okupacji pracował początkowo jako nauczyciel, a w 1942 był zatrudniony w punkcie medycznym w Jenórach. Na przełomie 1942/1943 zorganizował zgrupowanie partyzanckie Jeszcze Polska nie zginęła, podległe dowództwu partyzantki radzieckiej i objął nad nim dowodzenie. Zgrupowanie pozostawało niezależne od innych polskich organizacji podziemnych, działało na Wołyniu, jego stan liczebny wynosił ok. 1000 ludzi. Obok walki z niemieckim okupantem zgrupowanie prowadziło działalność ochronną ludności polskiej przed działalnością ukraińskiego nacjonalistycznego podziemia.

Satanowski nawiązał ścisłą współpracę z Ukraińskim Sztabem Ruchu Partyzanckiego, dzięki czemu poznał Chruszczowa. 13 lutego 1944 otrzymał od Związku Patriotów Polskich stopień pułkownika. W marcu 1944 Satanowski reorganizuje zgrupowanie w strukturę dwóch brygad i obejmuje bezpośrednie dowodzenie nad drugą z nich. Po zajęciu Wołynia przez Armię Czerwoną zgrupowanie rozwiązano, część partyzantów wcielono do Ludowego Wojska Polskiego, inni przeszli na Lubelszczyznę i weszli w skład Polskiego Sztabu Partyzanckiego. Satanowski został dowódcą 4 brygady nowego ugrupowania. W tym czasie stoczył 12 potyczek i dwa całodniowe boje. Następnie pełnił różne funkcje w Wojsku Polskim.

Po wojnie ukończył kurs w Akademii Wojskowej im. Michaiła Frunzego w Moskwie. Został dowódcą 49 pp, po czym zajmował inne stanowiska służbowe do komendanta Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej włącznie. Na własną prośbę zwolniony z wojska 11 listopada 1949 w stopniu komandora.

Poświęcił się karierze artystycznej, zaczynając od posady kierownika muzycznego Polskiego Radia w Gdańsku. W 1951 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Łodzi i został dyrygentem Państwowej Filharmonii w Lublinie (1951-1954), następnie został kierownikiem artystycznym Państwowej Filharmonii w Bydgoszczy (1954-1958). W latach 1958-1960 kształcił się w studium reżyserii Waltera Felsensteina i w studium dyrygentury Herberta von Karajana. Potem był dyrektorem wielu teatrów operowych i filharmonii w kraju (Poznań, Kraków), w 1970 był też stałym dyrygentem gościnnym Opery w Zurychu. W latach 1981-1990 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Teatru Wielkiego w Warszawie. 15 września 1988 został mianowany generałem brygady.

W latach 1985-1989 był posłem na Sejm PRL.

Posiadał liczne odznaczenia bojowe i wojskowe, w tym Order Krzyża Grunwaldu III kl., Krzyż Walecznych i Krzyż Partyzancki.

Literatura
Encyklopedia II wojny światowej Wyd. MON 1975 s. 203, 491, 492.
Maciej Szczurowski Dowódcy Wojska Polskiego na froncie wschodnim 1943-1945" Wyd. Ajaks Pruszków 1996 s.120,121
Wiesław Rozbicki Anegdoty i ploty o generałach AW CB 2004
Andrzej Szutowicz Gen. Robert Satanowski-życiorys żołnierski KAWALIERA Drawno 2005.
"Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny" Wyd. Ed.3, Interpress W-wa 1993 s. 630