Włodzimierz Sawczuk

[Warka]

Włodzimierz Sawczuk (ur. 16 sierpnia 1925 w Białymstoku, zm. 4 grudnia 2010[1]) – generał broni Wojska Polskiego, szef Głównego Zarządu Politycznego WP (1972–1980), wiceminister obrony narodowej, poseł na Sejm PRL VII i VIII kadencji.

Życiorys
Służba wojskowa
W latach 1944–1945 walczył w szeregach 3 Pułku Piechoty 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Uczestniczył w walkach o Berlin, a po zakończeniu wojny w walkach z podziemiem niepodległościowym. W 1948 był dowódcą kompanii, a w latach 1949–1951 sekretarzem Komitetu Partyjnego Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Przez kolejne trzy lata był zastępcą dowódcy dywizji piechoty do spraw politycznych. W latach 1954–1956 był słuchaczem Akademii Wojskowo-Politycznej w Moskwie. W latach 1956–1961 pełnił służbę w Głównym Zarządzie Politycznym WP. Między innymi był szefem Oddziału II Inspekcji Zarządu I Organizacyjnego. W 1961 skierowany został do Moskwy na studia w Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR imienia Klimenta Woroszyłowa. W lipcu 1965 został zastępcą dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowego do spraw politycznych. Funkcję tę sprawował do 1972. W międzyczasie, od lipca do października 1968 był zastępcą dowódcy 2 Armii WP do spraw politycznych, z którą uczestniczył w operacji Dunaj. W 1972 został wyznaczony na stanowisko szefa Głównego Zarządu Politycznego WP. Funkcję tę pełnił nieprzerwanie do maja 1980. Równocześnie, od 10 października 1973 piastował urząd wiceministra obrony narodowej. Usunięty ze stanowiska, przeniesiony do służby dyplomatycznej i mianowany ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym PRL w Libii. Na tym stanowisku do 1986, po czym pozostawał w dyspozycji ministra obrony narodowej. W 1988 przeniesiony w stan spoczynku.

Autor licznych artykułów publikowanych na łamach "Żołnierza Wolności" i "Wojska Ludowego".

W swoich wspomnieniach z 1992 zatytułowanych "Stan wojenny dlaczego?" (str. 158) Wojciech Jaruzelski następująco wyraził się o generale: "Sawczuk - początkowo oficer liniowy. Ale od wielu lat w aparacie politycznym. Dobry organizator. Energiczny, stanowczy, władczy. Z czasem przeradzało się to coraz bardziej w sztywność, arbitralność, obcesowość. Kolidowało zwłaszcza z funkcją polityczną, z koniecznością pozyskiwania, zjednywania ludzi. Dlatego spowodowałem jego odejście z funkcji szefa Głównego Zarządu Politycznego. Mogę zrozumieć jego rozgoryczenie".

W latach 70. gen. Sawczuk słynął w WP z wyjątkowej bezwzględności i brutalizmu wobec podwładnych. Mówią o tym otwarcie w swoich wspomnieniach m.in. gen. Wojciech Jaruzelski i Mieczysław Rakowski. (Zob. wywiad z gen. Jaruzelskim "Parallel History Project on NATO and the Warsaw Pact. Oral History Interviews with Polish Generals. Rozmowa z generałem Wojciechem Jaruzelskim ([2]) oraz M. Rakowski, "Dzienniki polityczne", tom VII, Warszawa 2003).

Działalność partyjna
Od 1949 był członkiem PZPR. W 1953 został członkiem Egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Zielonej Górze. W latach 1971–1975 pełnił funkcję członka Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej PZPR, a w latach 1975–1981 członka Komitetu Centralnego PZPR. W latach 1976–1985 był posłem VII i VIII kadencji Sejmu PRL z ramienia PZPR.

Awanse generalskie
generał brygady 1966 (nominację wręczał przewodniczący Rady Państwa Edward Ochab)
generał dywizji 1972 (nominację wręczał przewodniczący Rady Państwa prof. Henryk Jabłoński)
generał broni 1975 (nominację wręczał I sekretarz KC PZPR Edward Gierek)
Ordery i odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Order Sztandaru Pracy I klasy
Order Sztandaru Pracy II klasy
Krzyż Walecznych
Medal 10-lecia Polski Ludowej
Medal 30-lecia Polski Ludowej
Medal Za udział w walkach o Berlin
Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Złoty Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
Srebrny Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
Brązowy Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
Medal Komisji Edukacji Narodowej
Złota Odznaka im. Janka Krasickiego
Złota Odznaka Honorowa Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Order Czerwonego Sztandaru (ZSRR)
Order Przyjaźni Narodów (ZSRR)
Medal "Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945" (ZSRR)
Medal "20 lat Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945" (ZSRR)
Medal "30 lat Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945" (ZSRR)
Medal "60 lat Radzieckich Sił Zbrojnych" (ZSRR)
Złoty Order Zasług dla Ojczyzny (NRD)
Medal "Za umacnianie Przyjaźni Sił Zbrojnych" III stopnia (CSRS)
inne odznaczenia
Bibliografia
Leksykon Historii Polski, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1995
L. Grot, T. Konecki, E. Nalepa, Pokojowe dzieje Wojska Polskiego, Wojskowy Instytut Historyczny im. Wandy Wasilewskiej, Warszawa 1988
W. Jaruzelski, Stan wojenny dlaczego, Oficyna Wydawnicza "BGW", Warszawa 1992
H. P. Kosk, Generalicja Polska, tom II, Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 2001
L. Kowalski, Generał ze skazą, Wydawnictwo Rytm, Warszawa, 2001
L. Kowalski, Kryptonim "Dunaj": udział wojsk polskich w interwencji zbrojnej w Czechosłowacji, Książka i Wiedza 1992
Kto jest kim w Polsce 1984. Informator encyklopedyczny, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984
J. Stroynowski, ed., Who is who in the Socialist countries of Europe: a biographical encyclopedia of more than 12,600 leading personalities in Albania, Bulgaria, Czechoslovakia, German Democratic Republic, Hungary, Poland, Romania, Yugoslavia, 1989
Dane o odznaczeniach na podstawie kroniki w kwartalniku "Wojskowy Przegląd Historyczny" (1960-1990)
Przypisy
↑ [1]
Źródło „http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82odzimierz_Sawczuk”