Zmiany terytorialne Rzeczypospolitej szlacheckiej

[Warka]

Zmiany terytorialne Rzeczypospolitej szlacheckiej:

* 1512-1522 – wojna polsko-moskiewska; 1514 r. zwycięstwo Polaków pod Orszą (niewykorzystane); utrata Smoleńska
* 1519-1521- wojna z Zakonem Krzyżackim; sekularyzacja Zakonu; utworzenie lenna polskiego w Prusach Książęcych
* 1516-1529 – ostateczne wcielenie Mazowsza do Polski
* 1561 r. – sekularyzacja Zakonu Kawalerów Mieczowych; Kurlandia i Semigalia stają się lennem Polski; pozostała część Inflant – kondominium polsko-litewskie
* 1563-1564 – włączenie Księstwa Oświęcimskiego o Zatorskiego do Korony
* 1569 – unia lubelska; wcielenie Podlasia, Wołynia i Podola do Korony
* 1579-1578 – wojna o Inflanty; Połock i Inflanty oddane Polsce
* 1600-1626 – wojny ze Szwecją; utrata część Inflant z Rygą
* 1609-1612 – polska interwencja w Moskwie; zajęcie Smoleńska
* 1618 r. – brandenburscy Hohenzollernowie obejmują w lenno polskie – Prusy Książęce
* 1618 r. – pokój w Dywilinie; do Rzeczypospolitej zostają włączone ziemia smoleńska, siewierska i czernichowska
* 1620-1621 – wojna z Turcją; granica na Dniestrze; Polska rezygnuje z praw do Mołdawii
* 1635 r. rozejm w Sztumskiej Wsi; Szwecja zatrzymuje Inflanty; Polska odzyskuje pruskie miasta portowe
* 1657 r. – traktaty welawsko-bydgoskie; Polska rezygnuje z lenna w Prusach Książęcych
* 1667 r. – rozejm w Andruszowie; lewobrzeżna Ukraina wschodzi w skład państwa rosyjskiego
* 1672 r. – najazd turecki; utrata Podola i Ukrainy od Dniestru do Dniepru
* 1674-1675 – odparcie Turków; odzyskanie Baru, Bracławia, Mohylewa
* 1769 r. – aneksja Spiszu przez Austrię
* -1770 r. – aneksja Sądecczyzny przez Austrię
* 1772 r. – I rozbiór Polski; Rosja zajęła Inflanty Polskie oraz wschodnie krańce Rzeczypospolitej za Dnieprem i Dźwiną; Prusy zajęły Warmię i Prusy Królewskie (Pomorze Gdańskie), bez Gdańska i Torunia; Austria zajęła południową część województwa krakowskiego i sandomierskiego oraz województwo ruskie;
* 1793 r. – II rozbiór Polski; Rzeczpospolita oddała Rosji województwa: mińskie, kijowskie, bracławskie i podolskie oraz część województwa wileńskiego, nowogródzkiego, brzesko-litewskiego i wołyńskiego; Prusy otrzymały Gdańsk, Toruń i województwa gnieźnieńskie, poznańskie, sieradzkie (z Wieluniem), kaliskie, płockie, brzesko-kujawskie, inowrocławskie, ziemię dobrzyńską oraz części krakowskiego, rawskiego i mazowieckiego;
* 1795 r. – III rozbiór Polski; Rosja zajęła ziemie na wschód od Niemna i Bugu; Prusom przypadły część Podlasia, Mazowsza z Warszawą oraz Żmudź; Austria + Małopolska pomiędzy Pilicą a Bugiem oraz część Podlasia i Mazowsza;