Numeracja pułków jazdy polskiej

[fora historyczne]

Witam
Chciałbym przedyskutować problem systemu numeracyjnego pułków jazdy polskiej, który w porwaniu do piechoty i artylerii była bezmyślnie sporządzona. Oczywiście problem sformowania WP (później wojska XW) jest oczywisty (nie podlega wątpliwości), od odmienności lokalizacyjnych, rodzajów formacji (dochodziło do przeformowań np. z strzelców konnych na ułanów co może być powodem tego galimatiasu) i rodowodów (tworzonych od ochotników przez żołnierzy różnych legii do dezerterów wojsk państw zaborczych) oraz wszelkie podjętych reorganizacji Wielkiej Armii (rozdzielenie i wmieszanie jednostek polskich do różnorodnych korpusów niepolskich, poza V Korpusem Poniatowskiego), komplikują sytuację na tyle, że trudno dociec jej przeszłości (np. trudności w rozpoznaniu podczas kwerendy archiwalnej) i tożsamości pułkowej. Wiadomo problemów organizacyjno-administracyjnych było jeszcze więcej (mniejszych i większych), lecz to osobna sprawa, dlatego zajmijmy się stanem pułków jazdy XW. Dla przykładu według kolejności numeracyjnej pułków, idzie: 1 psk, 2 puł, 3 puł, 4 psk/4 puł, 5 psk, 6 puł, 7-9, 11-12, 15-16 puł (1-7 pułki jazdy galicyjsko-francuskiej), pomiędzy 9 a 11 puł jest 10 phuz i pomiędzy 12 a 15 puł jest 13 phuz i 14 pkir, następnie 17-20 puł i na końcu 21 psk. Pod względem starszeństwa, prawidłowo powinno mniej więcej tak wyglądać: 1 psk, 2, 3, 6 puł, 5 psk, 4 psk, 7, 11 puł, 10 phuz, 15 puł, 13 phuz, 12, 8, 9 puł, 14 pkir, 16, 17, 18, 19, 20 puł (17-20 puł w "tym samym czasie sformowano"), 21 psk, 4 puł. Temu problemowi nie sprostała centralna administracja wojskowa XW, najwidoczniej numerując "po kolei" pułki, które poinformowały lub zostały zapisane jako jednostki sformowane "gotowe do czynnej służby wojskowej". Jednak tak naprawdę wszystko zależało od majętnych fundatorów tych jednostek i samej mobilizacji poborowej i kadrowej jak i możliwości wojsk XW. Na istnienie jak i rodzaj formacji miał również wpływ Poniatowski i dekrety królewskie. Jednak w większości pułków jazdy byli jego fundatorzy, którzy jednocześnie stawali się jego dowódcami (nie mając czasem kompetencji lub doświadczenia wojskowego), oni właśnie decydowali o jego liczebności, kadrze, umundurowaniu, uzbrojeniu, ogółem całości stanu wartości jednostki bojowej. Problem numeracji można było rozwiązać tylko, dzięki sprawnemu działaniu administracji (instrukcje i regulaminy wojskowe przeznaczone dla formowania jednostek i ich dowódców) i ustalonemu porządkowi w dowodzeniu oraz organizacji wojskowej generalicji sztabu (zgodnie z jej zapotrzebowaniem wojennym). Przytoczę przykład problemu w umundurowaniu, który rozwiązały pułki huzarskie (mundury były podobne do wrogich) dbając o to, by kity na czapkach były wąskie i opadające w dół, odpowiednio pochylone w odróżnieniu od sztywnych i mocno rozbudowanych w innych armiach (nasze pułki huzarów odróżniało to też, że od pewnego czasu były uzbrojone w lance). Jednak nie zawsze dało się to rozwiązać, ponieważ umundurowanie było często pochodzące od wojsk nieprzyjacielskich i nie zawsze można było je przerobić np. 19 puł składał się z dezerterów polskich z armii carskiej (w całości był w identycznym umundurowaniu jak matczyny pułk skąd pochodzili). Według mnie nie prościej ten problem można było rozwiązać, rozdzielając pułki na ułanów, strzelców konnych itd. przydzielając im poklei numery np. pułki strzelców od 1 do 4, bez szaleństw. Czy ten problem problem już gdzieś poruszano i co o tym Myślicie?!
pozdr