Przedmiot: Historia Polski XIX w.

[Warka]

Prof. dr hab. Józef Borzyszkowski
Zakład Historii Polski i Powszechnej XIX w.
Instytut Historii
Uniwersytet Gdański
Przedmiot: Historia Polski XIX w.
Tematyka wykładów:
1. Charakterystyka okresu 1795-1918 – problematyka historyczna oraz jej odbicie w tradycji
polskiej i literaturze pięknej.
2. Ośrodki i twórcy historiografii polskiej w XIX wieku a współczesne badania dziejów
najnowszych Polski.
3. Miejsce ziem polskich w organizacjach ustrojowych i społeczno – gospodarczych państw
zaborczych.
4. Pruska droga do kapitalizmu – uwłaszczenie chłopów, jego przebieg i zróżnicowanie w
poszczególnych państwach zaborczych oraz skutki społeczno-gospodarcze i polityczne.
5. Polska na emigracji – wielkiej, stałej i sezonowej. Jej wpływ na rzeczywistość społeczno
gospodarczą i polityczną kraju.
6. Polacy a mniejszości narodowe zamieszkujące obszar ziem b. Rzeczypospolitej – ich
droga do samodzielności.
7. Ideologia i praktyka pracy organicznej na ziemiach polskich. Specyfika pozytywizmu
warszawskiego.
8. Rozwój ruchu ludowego na ziemiach polskich i jego rola w kontekście innych nurtów –
sił politycznych.
9. Problematyka oświaty i kultury w dziejach społeczeństwa polskiego pod zaborami.
10. Dzieje i rola Kościoła na ziemiach polskich w XIX wieku
11. Problematyka życia codziennego w XIX wieku
12. Miejsce Gdańska i Pomorza w dziejach i historiografii polskiej dot. XIX wieku.
Lektury do egzaminu – Historia Polski XIX w.
Opracowania ogólne:
1. Ajnenkiel A., Historia sejmu polskiego, t. II, cz. I, W dobie rozbiorów Warszawa
1989.
2. Ajnenkiel A., Leśnodorski B., Rostocki W., Historia rozwoju Polski (1765-1939),
Warszawa 1970
3. Białoruś, Czechosłowacja, Litwa, Polska, Ukraina. Mniejszości w świetle spisów
statystycznych XIX i XX wieku. Materiały z międzynarodowej konferencji, Lublin 19-
21 października 1993, red. J. Skarbek, Lublin 1996.
4. Bieniarzówna K., Małecki J. M., Dzieje Krakowa, t. III: Kraków w latach 1796-1918,
Kraków 1994.
5. Bobrzyński M., Dzieje Polski w zarysie, t. 3 : Dzieje porozbiorowe, Warszawa 1931.
6. Błaszczyk G., Dzieje stosunków polsko-litewskich od czasów najdawniejszych do
współczesności, Poznań 1998.
7. Bogucka M., Historia Polski do 1864 roku, Wrocław 1999.
8. Buszko J., (192525-2003), Historia Polski 1864-1948, Warszawa 1986, t.4., (1978).
9. Chwalba A., Historia Polski 1795-1918, Kraków 2000.
10. Czapliński W., Zarys dziejów Polski do roku 1864, Kraków 1985.
1 11. Czubiński A., Historia Polski 1864-2001, Wrocław 2002.
12. Davis N., Boże igrzysko, Historia Polski, t. II: Od roku 1795, Kraków 1996.
13. Dylągowa H., Historia Polski 1795-1990, Lublin 2000.
14. Dzieje Polski, Kalendarium, red. A. Chwalba, Kraków 2000.
15. Dzieje Poznania, t. II, cz. 1: 1793-1918, red. J. Topolski, Warszawa-Poznań 1994.
16. Dzieje Wielkopolski, t. II: 1793-1918, red. W. Jakóbczyk, Poznań 1973.
17. Feldman W., Dzieje polskiej myśli politycznej w okresie porozbiorowym, t. I (do r.
1863), Warszawa 1988.
18. Feldman W., Dzieje polskiej myśli politycznej 1864-1914, Warszawa 1991.
19. Gierowski J. A., Historia Polski 1764-1864, Warszawa 1986, t. 3., (1978)
20. M. Groniiowski K., Skowronek J., Historia Polski 1795-1914, Warszawa 1971.
21. Halecki O., Historia Polski, Lublin-Londyn 1992, (Londyn 1956)
22. Hass L., Wolnomularstwo w europie Środkowo-Wschodniej w XIX i XX wieku,
Wrocław 1982.
23. Historia chłopów polskich, red. S. Inglot, t. II, Wrocław 1972.
24. Historia kultury materialnej w zarysie, t. V, red. E. Kowecka, Wrocław 1987, t. VI,
red. B. Baranowski, J. Bartyś, T. Sobczak, Wrocław 1979.
25. Historia nauki polskiej, t. III, red. J. Michalski, Wrocław 1977, t. IV, red. S. SkubałaTokarska, Wrocław 1987.
26. Historia Polski, oprac. zbior. pod red. S. Arnolda i T. Manteuffla (IH PAN), t. 2, cz.
1-4 (1764-1864), t. 3, cz. 1-3 (1864-1918), Warszawa 1958-1972.
27. Historia Pomorza, red. G. Labuda, t. III, cz. 1: 1815-1850, Poznań 1993; cz. II 1850-
1914, Poznań
28. Historia Śląska, red. W. Długoborski, S. Michałowicz, t. II-III, Wrocław 1966-1976.
29. Hutnikiewicz A., Młoda Polska, Warszawa 1996.
30. Ideologie, poglądy, mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX wieku: Studia
historyczne, red. J. Topolski, W. Molik, K. Makowski, Poznań 1991.
31. Ignatowicz I., Nauki pomocnicze historii XIX i XX wieku, Warszawa 1990.
32. Ignatowicz I., Wademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, t. 1-2, Warszawa
1967-1971.
33. Inteligencja polska XIX i XX wieku, Studia, red. R. Czepulis-Rastenis, t. I-VI,
Warszawa 1978-1991.
34. Inteligencja polska, red. J. Jedlicki, Warszawa 2009.
35. Jedlicki J., Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują. Studia z dziejów idei i wyobraźni XIX
wieku, Warszawa 2002, (1988).
36. Jezierski A., Historia gospodarcza Polski 1815-1980. Warszawa 1980.
37. Kieniewicz S., Dzieje Warszawy, t. III, Warszawa 1976.
38. 28. Kieniewicz S., Historia Polski 1795-1918, Warszawa 1996, 1997 (1968)
39. Konstytucje Polski. Studia monograficzne z dziejów polskiego konstytucjonalizmu, red.
M. Kallas, t. I, Warszawa 1990.
40. Korobowicz A., Witkowski W., Historia ustroju i prawa polskiego (1772-1918),
Kraków 1998.
41. Kukiel M., (1885-1973), Dzieje Polski porozbiorowe 1795-1921, Paryż 1984, wyd. 4.
(1961).
42. Polska jej dzieje i kultura.. Od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, red.
Stanisław Lam, t. 1-3, Warszawa [1932].
43. Polska XIX wieku. Państwo. Społeczeństwo. Kultura, pod red. S. Kieniewicza,
Warszawa 1986.
44. Pobóg-Malinowski W., Najnowsza historia polityczna Polski 1864-1914, t. 1-2,
Gdańsk 1991 (1953)
2 45. Szelągowski A., Dzieje Polski w zarysie, Warszawa 1921
46. Sobieski W., Dzieje Polski, t. 1-3, Warszawa 1938, wyd. 2 pośmiertne, (1923-1925).
47. Wandycz P., Pod zaborami. Ziemie Rzeczpospolitej w latach 1795-1918, Warszawa
1994.
48. Wereszycki H., Historia polityczna Polski 1864-1918, Wrocław 1990, (1948).
49. Wielka Historia Polski, edycja 10-tomowa, Kraków 1999-2001; edycja 5-tomowa,
Kraków 2003.
50. Zarys historii Polski, pod red. J. Tazbira, Warszawa 1979.
51. Zdrada J., Historia Polski 1795-1914, Warszawa 2005.
Opracowania szczegółowe:
1.Askenazy Sz., Książe Józef Poniatowski, W-wa 1974.
2. Askenazy, Walerian Łukasiński, W-wa 1923.
3. Aktywność społeczno-kulturalna kościołów i grup wyznaniowych w Polsce XIX i-XX wieku,
red. R. Renz, M. Meducka, Kielce 1995.
4. Banach A., Młodzież chłopska na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1860/61-1917/18,
Kraków 1997.
5. Banach J., Niemiecka polityka narodowościowa w Prusach Zachodnich w latach 1900-
1914 w świetle polskiej prasy pomorskiej, Toruń-Gdańsk 1993.
6. Banach A., O modzie XIX wieku, W-wa 1957.
7. Banaszkiewicz W., Witczak W., Historia filmu polskiego, T.1, W-wa 1966.
8. Barańska A., Kobiety w powstaniu listopadowym 1830-1831, Lublin 1998.
9. Barszczewska-Krupa A., Generacja powstańcza 1830-1831. O przemianach w
świadomości Polaków XIX wieku, Łódź 1985.
10. Barszczewska-Krupa A., Reforma czy rewolucja? Koncepcje przekształcenia
społeczeństwa polskiego w myśli politycznej Wielkiej Europy 1832-1863. Łódź 1979.
11. Barszczewska A., Szymon Konarski, W-wa 1976.
12. Beauvois D., Polacy na Ukrainie 1831-1863. Szlachta polska na Wołyniu. Podolu i
Kijowszczyźnie, Paryż 1987.
13. Beauvois D., Szkolnictwo polskie na ziemiach litewsko-ruskich 1803-1832, t. l,2,Lublin
1991.
14. Beauvois A., Walka o ziemię. Szlachta polska na Ukrainie prawobrzeżnej pomiędzy
caratem a ludem ukraińskim 1863-1914, Sejny 1996.
15. Bender R., Społeczne inicjatywy chrześcjańskie w Król. Pol. 1905-1918, Lublin 1978.
16. Berghausen J., Ruch patriotyczny w Królestwie Polskim w 1. 1832-1850, W-wa 1974.
17. Berg M., Powstanie polskie 1863 i 1864, Chotomów 1991.
18. Beylin K., Warszawa w latach 1900-1914, W-wa 1972.
19. Bieś A. P., Recepta społeczna nauczania papieża Leona XIII w publikacjach jezuitów
galicyjskich 1884-1914, Kraków 1996.
20. Blombergowa M. M., Badania archeologiczne Polaków na terytorium Imperium
Rosyjskiego w XIX i na początku XX wieku. Łódź 1993.
21. Bo insza jest rzecz zdradzić, insza dać się złudzić. Problem zdrady w Polsce przełomu
XVIII i XIX wieku, red. A. Grześkowiak-Krwawicz, Warszawa 1995.
22. Bogucka M., Dzieje kultury polskiej do roku 1918, Wrocław 1991.
23. Borejsza J., Emigracja postyczniowa, Warszawa 1966.
24. Borejsza J., Piękny wiek XIX Warszawa 1990.
25. Borkowska G., Pozytywiści i inni, Warszawa 1996.
26. Borzyszkowski J., Inteligencja polska Prus Zachodnich w latach 1848- 1920, Gdańsk
1986.
3 27. Borzyszkowski J., Aleksander Majkowski (1876-1938). Monografia historyczna, GdańskWejherowo 2002.
28. Brodowska H., Ruch chłopski po uwłaszczeniu w Królestwie Polskim, W-wa 1967.
29. Brykalska M., Aleksander Świętochowski, W-wa 1987
30. Brückner A., Dzieje kultury polskiej, T. IV, Kraków 1946.
31. Burzyński A., Robotnicy w przemyśle ciężkim Galicji w dobie autonomicznej. Struktura
zatrudnienia, Wrocław 1985.
32. Buszko J., Polacy w parlamencie wiedeńskim 1843-1918, Warszawa 1996.
33. Buszko J., Narodziny ruchu socjalistycznego na ziemiach polskich, Kraków 1967.
34. Być w narodzie. Szkice o idei narodu, narodowej kulturze i nacjonalizmie. red. L. Zbydel,
Lublin 1998.
35. Bystrzycki L., Duchowieństwo polskie Kościoła rzymskokatolickiego w Wielkopolsce w
latach 1815-1918. Koszalin 1986.
36. Caban W., Społeczeństwo Kielecczyzny 1832- 1864. Studia nad strukturą i aktywnością
gospodarczą ziemiaństwa, mieszczaństwa i Żydów, Kielce 1993.
37. Caban W., Szkolnictwo elementarne na ziemi kielecko-radomskiej (1809- 1862). Kielce
1983.
38. Cała A., Asymilacja Żydów w Królestwie Polskim (1864-1897). Postawy: konflikty,
stereotypy, Warszawa 1989.
39. Celem nauki jest człowiek... Studia z historii społecznej i gospodarczej ofiarowane
Helenie Madurowicz-Urbańskiej, red. P. Franciszek, Kraków 2000.
40. Cetnarowicz A., Tajna dyplomacja Adama Jerzego Czartoryskiego na Bałkanach i Hotel
Lambert a kryzys bałkański 1840-1844, Kraków 1993.
41. Chamont M., Polska myśl chrześcijańsko-społeczna w zaborze pruskim w latach 1890-
1918. Toruń 1991.
42. Chlebowczyk J., Wybory i świadomość społeczna na Śląsku Cieszyńskim w drugiej
połowie XIX wieku, Katowice 1966.
43. Chimiak Ł., Gubernatorzy rosyjscy w Królestwie Polskim. Szkic do portretu zbiorowego,
Wrocław 1999.
44. Chudzikowska J., Generał Bem, Warszawa 1990.
45. Chwalba A., Imperium korupcji w Rosji i w Królestwie Polskim 1861-1917 Kraków 1995.
46. Chwalba A., Polacy w służbie Moskali, Warszawa-Kraków 1999.
47. Chwalba A., Sacrum i rewolucja. Socjaliści polscy wobec praktyki i symboli religijnych
(1870-1918), Kraków 1992.
48. Cygler B., Działalność polityczno-społeczna Joachima Lelewela na emigracji, Gdańsk
1969.
49. Cygler B., Pułkownik Ludwik Oborski, szermierz wolności (1789-1873), Gdańsk 1976.
50. Cygler B., „. . . Z wolnością mego sumienia”. Poglądy Joachima Lelewela na religię i rolę
Kościoła łacińskiego w dziejach, Gdańsk 1992.
51. Cywiński B., Rodowody niepokornych, Warszawa 1996.
52. Czajecka B., Z domu w szeroki świat. Droga kobiet do niezależności w zaborze
austriackim w latach 1890-1914, Kraków 1990.
53. Czapliński M., Adam Napieralski 1861-1928. Biografia polityczna. Wrocław 1974.
54. Czepulis-Rastenis R., Klasa umysłowa. Inteligencja Królestwa Polskiego
1832-1862, Warszawa 1973.
55. Czepulis-Rastenis R., Ludzie nauki i talentu: studia o świadomości
społecznej inteligencji polskiej w zaborze rosyjskim. Warszawa 1993.
56. Daszyk K., K., Osobliwy Podolak. W kręgu myśli historiozoficznej i
społeczno-politycznej Wojciecha dr Dzieduszyckiego, Kraków 1993.
57. Davies N., Boże igrzysko, Kraków 1991.
4 58. Dąbrowski K., Polacy nad Lemanem w XIX wieku. Warszawa 1995.
59. Dobroński A., Potencjał militarno-gospodarczy Królestwa Polskiego w
latach 1907-1914, Warszawa 1976.
60. Dobroński A., Infrastruktura społeczna i ekonomiczna guberni łomżyńskiej i
obwodu białostockiego w 1. 1866-1914, Białystok 1979.
61. Dobrowolski T., Nowoczesne malarstwo polskie, T. 1, Wrocław 1957.
62. Downar-Zapolska A., Poglądy ziemiaństwa polskiego Wielkiego Księstwa
Poznańskiego i Pomorza Gdańskiego na pracę w rolnictwie w latach 1871-
1914, Poznań 1990.
63. Drobnomieszczaństwo XIX i XX wieku, W-wa 1984.
64. Droga do niepodległości czy program defensywny? Praca organiczna — programy i
motywy, oprac. T. Kizwalter, J. Skowronek, Warszawa 1998.
65. Drożdż-Szczybura A., Ordynacje rodowe w XIX i pierwszej połowie YX
wieku: Wielkie posiadłości ziemskie i ich kształt prawno-organizacyjny w Polsce
porozbiorowej na przykładzie ordynacji łańcuckiej, Kraków 1998.
66. Dunin-Wąsowicz K., Francuska opinia publiczna wobec sprawy polskiej i Polaków w
latach 1885-1894, Warszawa 1987.
67. Dutkowska R., Uniwersytet Jagielloński w czasach Księstwa
Warszawskiego, Wrocław 1965.
68. Dwór polski w XIX wieku. Zjawisko historyczne i kulturowe. Materiały III
seminarium zorganizowanego przez Oddział Kielecki SHS, Kielce 20-22
maja 1993, red. T. Hraszkowska, Warszawa 1995.
69. Dybiec J., Mecenat naukowy i oświatowy w Galicji 1860-1918, Wrocław
1981.
70. Dybiec J., Polska Akademia Umiejętności 1872-1952, Kraków 1993.
71. Dybiec J., Duchowieństwo katolickie wobec sprawy narodowej 1764-1864,
Lublin 1992.
72. Dylągowa H., Towarzystwo Patriotyczne i Sąd Sejmowy 1821-1 829,
Warszawa 1970.
73. Dzięciołowski S., Centralne Towarzystwo Rolnicze w Królestwie Polskim i jego polityka
agrarna 1906-1918, W-wa 1981.
74. Dzieje Żydów w Łodzi 1820-1944, Łódź 1991.
75. Dzwonkowski W., Rosja a Polska, W-wa 1991.
76. Eisenbach A., Kwestia równouprawnienia Żydów w Królestwie Polskim.
Wrocław 1972.
77. Eisenach A., Emancypacja Żydów na ziemiach polskich na tle europejskim
1785-1870, W-wa 1988.
78. Fita F., Pokolenie Szkoły Głównej, W-wa 1980.
79. Fras Z., Florian Ziemiałkowski, Wrocław 1991.
80. Fuks M., Żydzi w Warszawie, Poznań 1992.
81. Fras Z., Galicja, Wrocław 1999.
82. Frančić M., Komitet Obrony Narodowej w Ameryce 1912-1918, Wrocław
1983.
83. Gaj J., Hądzelek K., Dzieje kultury fizycznej w Polsce w XIX i XX wieku.
Koncepcje, uwarunkowania i efekty instytucjonalnej działalności, Poznań 1991.
84. Gajewski S., Społeczna działalność duchowieństwa w Królestwie Polskim
1905-1914, Lublin 1990.
85. Galicja i jej dziedzictwo, praca zbiorowa., t. I-XII, Rzeszów 1994- 1998.
5 86. Garlicki A., Józef Piłsudski 1867-1935, Warszawa 1999.
87. Garlicki A,, Powstanie Polskiego Stronnictwa Ludowego Piast 1913-1914.
Warszawa 1966.
88. Gastpary W., Historia protestantyzmu w Polsce od połowy XVIII wieku do I
wojny światowej, W-wa 1977.
89. Gąsowski T., Między gettem a światem. Dylematy ideowe żydów
galicyjskich na przełomie XIX i XX wieku, Kraków 1996.
90. Giza A., Polaczkowie i Moskale. Wzajemny ogląd w krzywym zwierciadle
(1800-1917), Szczecin 1993.
91. Giza A., Stosunki polsko-czeskie 1795-1920, Szczecin 1993.
92. Górski P., Socjalistyczno-niepodległościowe idee narodu polskiego 1908-
1914, Kraków 1994.
93. Górzyński S., Nobilitacje w Galicji w latach 1772-1918, Warszawa 1999.
94.Grochulska B. Księstwo Warszawskie, Warszawa 1991.
95. Grodziski S., Historia ustroju społeczno-politycznego Galicji 1772-1848,
Wrocław 1971.
96. Grodziski S., Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914, t. I-II, Warszawa 1993.
97. Grodziski S., W Królestwie Galicji i Lodomerii, Kraków 1976.
98. Grot Z., Hipolit Cegielski 1813-1868, W-wa 1980.
99.Grzybowski K., Galicja 1848-1914. Historia ustroju politycznego na tle historii ustroju
Austrii, Wrocław 1959.
100. Halczak B., Towarzystwo Tomasza Zana w latach 1899-1914, Zielona Góra 1996.
101. Hahn H., Dyplomacja bez listów uwierzytelniających, W-wa 1987.
102. Hass L., Inteligencji polskiej dole i niedole (XIX i XX wiek). Łowicz 1999. 103. Hass L.,
Sekta farmazonii warszawskiej. Pierwsze stulecie
wolnomularstwa w Warszawie, W-wa 1983.
104. Hensel J., Burżuazja warszawska drugiej połowy XIX wieku w świetle akt
notarialnych, W-wa 1978.
105. Herbaczynski W., W dawnych cukierniach i kawiarniach warszawskich,
W-wa 1983.
106. Hertz A., Żydzi w kulturze polskiej, W-wa 1998.
107. Historia sztuki polskiej, W-wa 1988.
108. Homola-Skąpska L., Józef Dietl i jego Kraków, Kraków 1993.
109. Homola-Skajska L., „Kwiat społeczeństwa... „. Struktura społeczna i zarys położenia
inteligencji krakowskiej w latach 1860-1914, Kraków 1984.
110. Holzer J., Molenda J., Polska w pierwszej wojnie światowej, W-wa 1963.
111. Ihnatowicz E., Literacki świat rzeczy. O realiach w pozytywistycznej
powieści obyczajowej, Warszawa 1995.
112. Ihnatowicz I., Burżuazja warszawska, Warszawa 1972.
113. Jakubowska U., Lwów na przełomie XIX i XX wieku, W-wa 1991.
114. Janiak-Jasińska A., Aby wpadło w oko ... O reklamie handlowej w
Królestwie Polskim w początkach XX wieku na podstawie ogłoszeń
prasowych. Warszawa 1998.
115. Janion M., Gorączka romantyczna, Warszawa 1976.
116. Janion M., Życie pośmiertne Konrada Wallenroda, Warszawa l990.
117. Jasiński G., Mazurzy w drugiej połowie XIX wieku. Kształtowanie się świadomości
narodowej, Olsztyn 1994.
118. Jaskólski M., Kaduceusz polski. Myśl polityczna konserwatystów
krakowskich 1866-1934, Warszawa-Kraków 1990.
6 119. Jaworski R., Swój do swego. Studium o kształtowaniu się zmysłu
gospodarczego Wielkopolan 1871-1914, Poznań 1998.
120. Jedlicki J., Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują. Studia z dziejów idei i
wyobrażeń XIX wieku, Warszawa 1988.
121. Jedlicki, J., Klejnot i bariery społeczne, przeobrażenia szlachcica polskiego w
schyłkowym okresie feudalizmu, Warszawa 1968.
122. Jedynak B., Obyczaje domu polskiego w czasach niewoli 1795-1918.
Lublin 1996.
123. Kamiński L., Romantyzm a ideologia, Wrocław 1980.
124. Kaczyńska E., Drewniak D., Ochrana — carska policja polityczna,
Warszawa 1993.
125. Kaczyńska E., Ludzie ukarani, W-wa 1989.
126. Kaczyńska E., Dzieje robotników przemysłowych w Polsce pod zaborami,
W-wa 1970.
127. Kalembka S., Towarzystwo Demokratyczne Polskie w latach 1832-1846.
Toruń 1966.
128. Kalembka S., Wielka Emigracja. Polskie wychodźstwo polityczne w latach
1831-1862, Warszawa 1971.
129. Kasperek B., Jakub Bojko 1857-1943, Lublin 1998.
130. Kasperek N., Prusy Wschodnie w polskiej myśli politycznej lat 1795-1847,
Olsztyn 1995.
131. Kępiński A., Lach i Moskal. Z dziejów stereotypu, Kraków 1990.
132. Kieniewicz S., Adam Sapiecha (1828-1903), Warszawa 1993.
133. Kieniewicz S., Dereszewicze 1863, Wrocław 1986.
134. Kieniewicz S. Joachim Lelewel, Warszawa 1990.
135. Kieniewicz S., Powstanie styczniowe. Warszawa 1983.
136. Kieniewicz S., Zahorski A., Zajewski W., Trzy powstania narodowe:
kościuszkowskie, listopadowe, styczniowe. Warszawa 1992.
137. Kiepurska H., Inteligencja zawodowa Warszawy 1905-1907, W-wa 1967.
138. Kizwalter R., „Nowatorstwo i rutyny”: Społeczeństwo Królestwa Polskiego wobec
procesów modernizacji (1840-1863), Warszawa 1999.
139. Kizwalter T., O nowoczesności narodu. Przypadek Polski, Warszawa 1999.
140. Kłoczowski J., Müllerowa L., Skarbek J., Zarys dziejów Kościoła katolickiego w Polsce,
Kraków 1986.
141. Kobieta i edukacja na ziemiach polskich w XIX i XX wieku: zbiór studiów, red. A.
Żarnowska, A. Szwarc, t. I-II, Warszawa 1992.
142. Kobieta i kultura. Kobiety wśród twórców kultury inteligenckiej i
artystycznej w dobie rozbiorów i w niepodległym państwie polskim. Zbiór
studiów, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1996.
143. Kobieta i społeczeństwo na ziemiach polskich w XIX wieku. Zbiór studiów,
red. A. Żamowska, A. Szwarc, Warszawa 1990.
144. Kołbuk W. Duchowieństwo unickie w Królestwie Polskim 1835-1975,
Lublin 1993.
145. Kołodziejczyk R., Jan Bloch (1836-1902). Szkic do portretu „króla
polskich idei”, Warszawa 1983.
146. Kołodziejczyk R., Miasta, mieszczaństwo, burżuazja w Polsce w XIX
wieku: szkice i rozprawy historyczne, Warszawa 1979.
147. Konarska B., Polskie drogi emigracyjne. Emigranci polscy na studiach we
Francji w latach 1832-1848, Warszawa 1986.
7 148. Konieczny J., Z problemów życia kulturalnego na obszarze zaboru
pruskiego w XIX i XX wieku. Studia i szkice, Bydgoszcz 1993.
149. Kowal S., Społeczeństwo Wielkopolski i Pomorza Nadwiślańskiego w
latach 1871-1914, Przemiany demograficzne i społeczno-zawodowe. Poznań
1982.
150. Kowecka E., W salonie i w kuchni, W-wa 1984.
151. Kozłowski J., Życie teatralne proletariatu polskiego 1878-1914, Kraków
1982.
152. Kultura muzyczna Warszawy drugiej połowy XIX wieku, W-wa 1980.
153. Kozak S., Ukraińscy spiskowcy i mesjaniści. Bractwo Cyryla i Metodego. Warszawa
1990.
154. Kozłowska-Sabatowska H., Ideologia pozytywizmu galicyjskiego 1864-
1881, Wrocław 1978.
155. Kozłowska-Sabatowska H., Między konspiracją a pracą organiczną.
Młodość Tadeusza Romanowicza, Kraków 1986.
156. Krawczak T., W szlacheckim zaścianku, Warszawa 1993.
157. Krzyżanowski J., Neoromantyzm polski 1890-1918, Wrocław 1973.
158. Król M., Konserwatyści a niepodległość. Studia nad polską mysią konserwatywną XIX
wieku, Warszawa 1985.
159. Ksiądz Piotr Ściegienny - epoka, dzieło, pokłosie, red.’ W. Caban, Kielce
1996.
160. Kształtowanie się świadomości klasowej i narodowej chłopów w okresie
zaborów. Materiały z sesji naukowej odbytej w dniach 22-23 października 1986
roku w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego, red. H. Brodowska, Łódź
1992.
161. Kuk L., Wielka emigracja a powstanie słowianofilstwa francuskiego. Toruń
1991.
162. Kulczycka-Saloni J., Życie literackie Warszawy w latach 1864-1892.
Warszawa 1970.
163. Kulczycki J.J., Strajki szkolne w zaborze pruskim 1901-1907. Walka o
dwujęzyczną oświatę. Poznań 1993.
164. Kulczykowski M., Żydzi-studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego w dobie autonomicznej
Galicji. 1867-1918, Kraków 1995.
165. Kuszłejko J., Książka polska w Rosji na przełomie XIX i XX wieku,
Warszawa 1993.
166. Leskiewiczowa J., Warszawa i jej inteligencja po powstaniu styczniowym,
Warszawa 1961.
167. Losy Polaków w XIX I XX wieku. Studia ofiarowane Prof. Stefanowi
Kieniewiczowi w osiemdziesiątą rocznicą Jego urodzin, Warszawa 1987.
168. Lazuga W., Michał Bobrzyński. Myśl historyczna a działalność polityczna.
Warszawa 1982.
169. Łepkowski T., Piotr Wysocki, Warszawa 1981.
170. Łepkowski T., Polska - narodziny nowoczesnego narodu 1764-1870,
Warszawa 1967.
171. Łepkowski T., Przemysł warszawski u progu epoki kapitalistycznej,
Warszawa 1960
172. Łossowski P., Jak Feniks z popiołów. Oswobodzenie ziem polskich spod
okupacji w listopadzie 1918 roku, Łowicz 1998.
173. Łossowski P., Po tamtej strome Niemna. Stosunki polsko - litewskie 1883-
1939, Warszawa 1985.
8 174. Łódź. Dzieje miasta, T. 1, Łódź 1980
175. Łuczak C., Od Bismarka do Hitlera. Polsko - niemieckie stosunki
gospodarcze, Poznań 1988.
176. Łuczak C., Życie gospodarczo-społeczne w Poznaniu 1815-1918, Poznań
1965.
177. Łukasiewicz J., Przewrót techniczny w przemyśle Królestwa Polskiego,
1852-1886, Warszawa 1972.
178. Łukawski Z., Ludność polska w Rosji 1863-1914, Wrocław 1978.
179. Maleczyńska K., Książki i biblioteki w Polsce w okresie zaborów,
Wrocław 1987.
180. Markiewicz H., Pozytywizm, W-wa 1978.
181.Maternicki J., Warszawskie środowisko historyczne 1832-1869, W-wa 1970.
182. Mazur E., Dobroczynność w Warszawie XIX wieku. Warszawa 1999.
183. Metamorfozy społeczne. Badania nad dziejami społeczeństwa polskiego
XIX i XX wieku, red. J. Żarnowski, Warszawa 1997.
184. Miasteczko polskie w XIX - XX wieku jako zjawisko kulturowo-
obyczajowe, red. M. Meducka, R. Renz, Kielce 1998.
185. Miasto, kultura, literatura, wiek XIX, Gdańsk 1993.
186. Mięso J., Uniwersytet dla wszystkich, W-wa 1960.
187. Michlewicz J., Przemysł gorzelniany Galicji doby autonomicznej. Między
monopolem dworskim a monopolem państwowym, Kraków 1988.
188. Michlewicz J., Żydowskie okręgi metrykalne i żydowskie gminy
wyznaniowe w Galicji w dobie autonomicznej, Kraków 1995.
189. Micińska M., Między Królem-Duchem a mieszczaninem. Obraz bohatera
narodowego w piśmiennictwie polskim przełomu XIX i XV wieku (1890-1914),
Wrocław 1995.
190. Micińska M., Zdrada, córka Nocy. Pojęcie zdrady narodowej w
świadomości Polaków w latach 1861-1914, Warszawa 1998.
191. Mieses M., Z rodu żydowskiego, W-wa 1991.
192. Mikos S., Gromady Ludu Polskiego, Gdańsk 1962.
193. Molenda J., Chłopi. Naród. Niepodległość. Kształtowanie się postaw
narodowych i obywatelskich chłopów w Galicji i Królestwie Polskim w
przededniu odrodzenia Polski, Warszawa 1999.
194. Molenda J., Piłsudczycy a narodowi demokraci 1908-1918, Warszawa
1980.
195. Molik W., Edward Raczyński 1786-1845, Poznań 1999.
196. Molik W., Kształtowanie się inteligencji polskiej w Wielkim Księstwie
Poznańskim (1841-1870), Poznań
197. Molik W., Polskie peregrynacje uniwersyteckie do Niemiec 1871-1914. Poznań 1989.
198. Molik W., Życie codzienne mieszczaństwa w Wielkopolsce XIX i na
początku XX wieku Kultura materialna, Poznań 1999.
199. Myszor J., Duszpasterstwo parafialne na Górnym Śląsku w latach 1821-
1914, Katowice 1991.
200. Naród i religia, Gdańsk 1994.
201. Nadzieja J., Od jakobina do księcia namiestnika. Józef Zajączek, Katowice
1988.
202. Najdus W., Ignacy Daszyński, W-wa 1988.
203. Najdus W., Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska
Cieszyńskiego, W-wa 1983.
204. Nałęcz T., Polska Organizacja Wojskowa, W-wa 1984.
9 205. Nałęcz T., Irredenta polska, W-wa 1989.
206. Nasierowska T., Świat lekarski w Polsce. (II połowa XIX w. - I połowa XX
w.). Idee, postawy, konflikty. Warszawa 1992,
207. Nicieja S.S., Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786-1986,
Wrocław 1989.
208. Niedzielska E., Niemieckie towarzystwa naukowe w Prusach Zachodnich
w latach 1815-1 920, Toruń 1993
209. Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815-1915, red. W. Caban,
Kielce 1999.
210. Nietyksza M., Rozwój miast i aglomeracji miejsko - przemysłowych w
Królestwie Polskim 1865-1914, Warszawa 1986.
211. Notkowski A., Ludwik Waryński, Wrocław 1978.
212. Nowak A., Między carem a rewolucją. Studium politycznej wyobraźni i
postaw Wielkiej Emigracji wobec Rosji 1831-1849, Warszawa 1994.
213. Nowiński F., Polacy na Syberii Wschodniej. Zesłańcy polityczni w okresie
międzywojennym, Gdańsk 1995.
214. Okoń W., Alegorie narodowe, Wrocław 1982.
215. Olszewski D., Ks. Ignacy Kłopotowski, W-wa 1996.
216. Olszewski D., Przemiany społeczno-religijne w Królestwie Polskim w pierwszej połowie
XIX wieku, Lublin 1982.
217. Olszewski D., Polska kultura religijna na przełomie XIX i XY wieku. Warszawa 1996.
218. Opacki Z., Barbaria rosyjska, Gdańsk 1993.
219. Orłowski H., ..Polnische Wirtschaft. Nowoczesny niemiecki dyskurs o Polsce, Olsztyn
1998.
220. Pachoński J., Legiony polskie. Prawda i legenda 1794-1807, W-wa 1969.
221. Pajączkowski F., Teatr lwowski pod dyrekcją T. Pawlikowskiego 1900- 1906, Kraków
1961.
222. Pająk J., Organizacje bojowe partii politycznych w Król. Pol. 1904-1911, W-wa 1985.
223. Pajewski J., Odbudowa państwa polskiego, W-wa 1985.
224. Paprocki F., Wielkie Księstwo Poznańskie w okresie rządów Flotwella 1830-1841,
Poznań 1994.
225. Paszkiewicz P., Pod berłem Romanowych. Sztuka rosyjska w Warszawie 1815-1915, Wwa 1991.
226. Partacz C., Od Badeniego do Potockiego. Stosunki polsko-ukraińskie w Galicji w latach
1888-1908. Toruń 1996.
227. Pater M., Polskie postawy narodowe na Śląsku w XIX wieku, cz. I (do 1870 r.). WrocławWarszawa 1994.
228. Piątkowski A., Kolej wschodnia w latach 1842-1880. Z dziejów transportu kolejowego
na Pomorzu Wschodnim, Olsztyn 1996.
229. Piątkowski A., Przemiany demograficzne w miastach Prus Zachodnich w latach 1815-
1850, Toruń 1990.
230. Petrozolin-Skowrońska B., Przed nocą, W-wa 1987.
231. Pobóg-Malinowski W., Narodowa Demokracja 1887-1918. Fakty i dokumenty, Londyn
1998.
232. Przestrzeń i sacrum. Geografia kultury religijnej w Polsce i jej przemiany w okresie od
XVII do XX wieku na przykładzie ośrodków kultu i migracji pielgrzymkowych, red. A.
Jackowski, Kraków 1995.
233. Przybylski R., Klasycyzm czyli Prawdziwy koniec Królestwa Polskiego, Warszawa 1983.
234. Radlak B., Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy, W-wa 1979.
235. Ramotowska F., Narodziny tajemnego państwa polskiego 1859-1862, Warszawa 1990.
10 236. Rusiński W., Rozwój gospodarczy ziem polskich, W-wa 1973.
237. Rychlikowa I., Ziemiaństwo polskie 1789-1864, W-wa 1973.
238. Rzemieniuk F., Unickie szkoły początkowe w Król. Pol. i w Galicji 1772- 1914, Lublin
1991.
239. Rzepniewska D., Ziemiaństwo w kręgu oddziaływania Warszawy 1807- 1860, W-wa
1982.
240. Rozwój prowincji naszej. Życie społeczno-kulturalne ośrodków lokalnych ziem polskich
w dobie popowstaniowej 1864-1914. Materiały z Ogólnopolskiej
Konferencji Historyków Prasy i Kultury, Skarżysko-Kamienna 29-3O października 1992 r.,
red. M. Adamczyk i A. Notkowski, Kielce-Warszawa 1993.
241. Siennicka M., Rodzina burżuazji warszawskiej i jej obyczaj, druga połowa XIXw. i
początek XXw. „ Warszawa 1998.
242. Sikorska-Kulesza J., Deklasacja drobnej szlachty na Litwie i Białorusi w XIX wieku,
Pruszków 1995.
243. Skowronek J., Adam Jerzy Czartoryski 1770-1861, Warszawa 1994.
244. Skowronek J., Aleksander Sapieha. Z magnackiego gniazda do napoleońskiego
wywiadu, Warszawa 1992.
245. Skowronek J., Antynapoleońskie koncepcje A. Czartoryskiego, W-wa 1969.
246. Sobociński W., Historia ustroju i prawa Księstwa Warszawskiego, Toruń 1964.
247. Sokołowska S., Młoda Polska. Z dziejów ugrupowań demokratycznych Wielkiej
Emigracji, W-wa 1972.
248. Stasik F., Adam Gurowski, W-wa 1977.
249. Stańczycy, W-wa 1985.
250. Społeczeństwo i polityka - dorastanie w demokracji. Kultura polityczna w Królestwie
Polskim na początku XX wieku, A. Żarnowska, T. Wolsza,
Warszawa 1993.
251. Społeczeństwo Królestwa Polskiego. Studia o uwarstwieniu i ruchliwości społecznej, red.
W. Kula, J. Leskiewiczowa, t. I-IX, Warszawa 1965-1991.
252. Społeczeństwo polskie na ziemiach pod panowaniem pruskim w okresie I wojny
światowej (1914-1918). Zbiór studiów, red. M. Wojciechowski, Toruń 1996
253. Społeczno-kulturalna działalność Kościoła katolickiego w Polsce XIX i XX wieku, red. R.
Renz, M. Meducka, Kielce 1994.
254. Stegner T., Liberałowie Królestwa Polskiego 1904-1915. Gdańsk 1990.
255. Stegner T., Polacy-ewangelicy w Królestwie Polskim 1815-1914. Kształtowanie się
środowisk, ich działalność społeczna i narodowa, Gdańsk 1992,
256. Studia z dziejów polskiej myśli politycznej, red. S. Kalembka, t. I-V, Toruń 1989-1992.
257. Suleja W., Józef Piłsudski, Wrocław 1995.
258. Szczypiorski A., Ćwierć wieku Warszawy 1806-1830, W-wa 1964.
259. Szczypiorski A., Warszawa, jej gospodarka i ludność w l. 1832-1862, Wrocław 1966.
260. Sytuacja polityczna Królestwa Polskiego w świetle tajnych raportów naczelników
warszawskiego okręgu żandarmerii z lat 1867-1872, oprac. S. Wiech i W. Caban, Kielce
1999.
261. Szews J., Filomaci pomorscy. Tajne związki młodzieży polskiej na Pomorzu Gdańskim w
latach 1830-1920, Warszawa 1992.
262. Szlachta B., Ład, Kościół, Naród, Kraków 1996.
263. Szwarc A., Od Wielopolskiego do Stronnictwa Polityki Realnej, Warszawa 1990.
264. Szyndler B., Tadeusz Kościuszko 1746- 1817, Warszawa 1991.
265. Śliwa M., Obcy czy swoi. Z dziejów poglądu na kwestię żydowską w Polsce w XIX i XX
wieku. Kraków 1997.
11 266. Śladkowski W., Kolonizacja niemiecka w płd.-wsch. części Król. Pol. w 1. 1815-1915,
Lublin 1969.
267. Śreniowski S., Uwłaszczenie chłopów w Polsce, W-wa 1956.
268. Tomaszewski H., Baptyści w Polsce w 1. 1858-1918, W-wa 1993.
269. Traba R., Niemcy-Warmiacy-Polacy 1871-1914. Z dziejów niemieckiego ruchu
katolickiego i stosunków/polsko-niemieckich w Prusach, Olsztyn 1994.
270. Trzeciakowski L., Prusy wobec kwestii polskiej, Poznań 1987.
271. Trzeciakowski L., Pod pruskim zaborem, W-wa 1973.
272. Tych F., Socjalistyczna irredenta, Kraków 1982.
273. Tyszkiewicz J., Z historii Tatarów polskich 1794-1944. Zbiór szkiców z aneksami
źródłowymi. Pułtusk 1998.
274. Udział kobiet w polskim ruchu narodowym na Górnym Śląsku Cieszyńskim w XIX i XX
wieku, red. H. Karczyńska, Opole 1996.
275. Wajda K., Przeszłość statystyczna obecnego województwa toruńskiego.
Ludność i gospodarka w ujęciu statystyki pruskiej z lat 1861-1919, Toruń 1991.
276. Walicki A., Aleksander Hercen — kwestia polska i geneza pewnych
stereotypów. Warszawa 1991.
277. Walicki A., Trzy patriotyzmy. Trzy tradycje polskiego patriotyzmu i ich znaczenie
współczesne, Warszawa 1991.
278. Wanatowicz M.W., Społeczeństwo polskie wobec Górnego Śląska (1795- 1914),
Katowice 1992.
279. Wapiński R., Ignacy Paderewski, Wrocław 1999.
280. Wapiński R., Polska i małe ojczyzny Polaków, Wrocław 1994.
281. Wapiński R., Roman Dmowski, Lublin 1988.
Wierzbicki A., Historia wobec przeszłości. Historiografia polska doby romantyzmu, Wrocław
1999.
282. Wierzchosławski S., Elity polskiego ruchu narodowego w Poznańskiem i Prusach
Zachodnich w latach 1850-1914, Toruń 1992.
283. Wierzchosławski S., Polski ruch narodowy w Prusach Zachodnich w 1. 1860-1914,
Wrocław 1890.
284. Więckowski H., Opozycja liberalna w Królestwie Kongresowym 1815- 1830, W-wa
1975.
285. Wieś a dwór na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, red. M.B. Markowski, Kielce 1999.
286. Winnicki Z.J., Rada Regencyjna Królestwa Polskiego i jej organy (1917- 1918),
Wrocław 1991.
287. Wiosna Ludów -w Królestwie Polskim. Organizacja 1848 roku, red. W.A. Djakow, S.
Kieniewicz, W. Śliwowska, Wrocław 1994.
288. Witkowska A., Cześć i skandale. O emigracyjnym doświadczeniu Polaków, Gdańsk
1997.
289. Wolsza T., Narodowa Demokracja wobec chłopów w latach 1887-1914. Programy,
polityka, działalność, Warszawa 1992.
290. Wroński A., Powstanie listopadowe na Wołyniu, Podolu i Ukrainie, W-wa 1993.
291. Wróbel P., Zarys dziejów Żydów na ziemiach polskich w latach 1880-1918, Warszawa
1991.
292. Wrzesiński W., Sąsiad czy wróg? Ze studiów nad kształtowaniem obrazu
Niemcy w Polsce w latach 1795-1939, Wrocław 1992.
293. Wrzesiński W., Warmia i Mazury w polskiej myśli politycznej 1864-1945, Warszawa
1984.
294. Wrzosek M., Wojny o granice Polski Odrodzonej 1918-1921, Warszawa 1992.
295. Wrzosek M., Kozłowski E., Historia oręża polskiego 1795-1939, Warszawa 1984.
12 296. Wspólnoty lokalne i środowiskowe w miastach i miasteczkach ziem polskich pod
zaborami i po odzyskaniu niepodległości, red. M. Bogucka, Toruń 1998.
297. Zahorski A., Z dziejów legendy napoleońskiej w Polsce, Warszawa 1971.
298. Zahorski A., Spór o Napoleona we Francji i w Polsce, W-wa 1974.
299. Zajewski W., Powstanie Listopadowe 1830-1831. Warszawa 1998.
300. Zajewski A., W kręgu Napoleona i rewolucji europejskiej 1830-1831, Warszawa 1984.
301. Zajewski A., Walki wewnętrzne ugrupowań politycznych w powstaniu listopadowym,
Gdańsk 1967.
302. Zdrada J., Jarosław Dąbrowski 1836-1871, Kraków 1973.
303. Zesłanie i katorga na Syberii w dziejach Polaków 1815-1914, oprac. A. Brus, E.
Kaczyńska i W. Śliwowska, Warszawa 1993.
304. Ziejka F., Złota legenda chłopów polskich. Warszawa 1988.
305. Żaliński H., Kształt polityczny Polski w ideologii Towarzystwa Demokratycznego
Polskiego (1832-1846), Wrocław 1976.
306. Żaliński H., Stracone szanse. Wielka Emigracja po powstaniu listopadowym, Warszawa
1982.
307. Żarnowska A., Geneza rozłamu w PPS, W-wa 1965
308. Żarnowska A., Klasa robotnicza Król. Pol. 1870-1914, W-wa 1974.
309. Żarnowska A., Robotnicy Warszawy na przełomie XIX i XX wieku, W-wa 1985.
310. Żywczyński M., Watykan wobec powstania listopadowego, Kraków 1995.
311. Żurawicka J., Inteligencja warszawska w końcu XIX wieku, W-wa 1978.
312. Ziemiaństwo a ruchy niepodległościowe w Polsce, Kielce 1992.
Uwaga! Zaleca się jeszcze szerszy dobór lektur – pozycji uwzględnionych w wykazach
literatury, bibliografiach, podanych przez autorów syntez i opracowań monograficznych.
Do egzaminu jako minimum konieczne jest przestudiowanie po 2 pozycje dotyczące trzech
niejako działów – 1’ problematyki społeczno – gospodarczej, 2’ politycznej i 3’ nauki,
oświaty i kultury.
Prof. dr hab. Józef Borzyszkowski
Zakład Historii Polski i Powszechnej XIX w.
Instytut Historii
Uniwersytet Gdański
Przedmiot: Historia i kultura Pomorza w XIX i XX wieku
Tematyka zajęć:
1. Granice geograficzne, podziały historyczne i zróżnicowanie etniczne Pomorza
2. Uwłaszczenie na Pomorzu i jego skutki.
3. Rozwój szkolnictwa i … ruch filomacki na Pomorzu Nadwiślańskim
4. Wiosna Ludów na Pomorzu – polska i niemiecka…
5. Posłowie polscy w sejmie pruskim i parlamencie niemieckim
6. Kościoły chrześcijańskie na Pomorzu. Rola Kulturkampfu.
7. Przemysł na Pomorzu a jego zaplecze w XIX wieku
8. Emigracja z Pomorza – stała i sezonowa…
9. Towarzystwa naukowe – niemieckie i polskie, ich działalność i dorobek
10. Prasa polska na Pomorzu Nadwiślańskim
11. Sprawa polska w Rzeszy Niemieckiej a działalność ks. Piotra Wawrzyniaka i jego
współpracowników.
13 12. Działalność i twórczość Floriana Ceynowy (1817-1881) - budziciela Kaszubów
13. Młodokaszubi a dotychczasowe środowiska polityczne polskiego ruchu narodowego i
ich następcy
14. Życie codzienne na Pomorzu w końcu XIX wieku a zmiany w wieku XX
15. Obraz Kaszub i Pomorza XIX i XX w. w przewodnikach turystycznych i relacjach
pamiętnikarskich
16. Literatura niemiecka, polska i kaszubska Pomorza w XIX w.
17. Walka o powrót Pomorza do Polski (1918-1920)
18. Powstanie i dzieje W. M. Gdańska
19. Żydzi na Pomorzu w XIX i XX wieku…
20. Budowa portu i rozwój Gdyni a mit Polski morskiej
21. Prasa Pomorza i środowiska literackie w dwudziestoleciu międzywojennym a w II poł.
XX wieku
22. Polska a Kaszubi, ruch kaszubsko-pomorski w latach 1920-1945 i 1945-2000
23. Muzea na Pomorzu w XIX i XX wieku
24. Pomorska specyfika okupacji hitlerowskiej w Polsce
25. Ruch oporu na Pomorzu w latach 1939-1945
26. Powrót Pomorza Zachodniego i Prus Wschodnich do Polski – polityka, propaganda a
rzeczywistość
27. Inteligencja polska Pomorza – przed i po I wojnie światowej, a jej dzieje i rola po
1945 roku
28. Mniejszości narodowe i etniczne na Pomorzu po 1945 roku a Kaszubi…
29. Pomorska myśl polityczna a rola Gdańska i Szczecina w PRL i odrodzonej RP
30. Myśl i rzeczywistość uniwersytecka na Pomorzu w XX wieku.
Podręczniki – syntezy:
Dzieje Pomorza Nadwiślańskiego od VII wieku do 1945 roku, pr. zbior., Gdańsk 1978
Historia Pomorza, t. 3, cz. 1-3, pod red. G. Labudy, Poznań 1993-2001; t. 4, cz. 1-2, pod red.
S. Salmonowicza, Toruń 2000-2002
Monografie Gdańska, Torunia, Szczecina oraz innych miast i wsi pomorskich
Wybrana literatura:
Antropologia Kaszub i Pomorza, red. J. Borzyszkowski, t. 1, Gdańsk 1990; t. 2, Gdańsk 1992
Badania kaszuboznawcze w XX wieku, red. J. Borzyszkowski, C. Obracht-Prondzyński,
Gdańsk 2002
Benyskiewicz J., Posłowie polscy w Berlinie w latach 1866-1890, Zielona Góra 1976
Borodziej Ł., Pruska polityka oświatowa na ziemiach polskich w okresie Kulturkampfu,
Warszawa 1972
Borzyszkowski J., Kaszubsko-pomorscy duszpasterze – współtwórcy dziejów regionu,
Gdańsk-Pelplin 2002
Borzyszkowski J., Z dziejów Kościoła katolickiego na Kaszubach i Pomorzu w XIX i XX
wieku, Gdańsk-Pelplin 2000
Borzyszkowski J., Inteligencja polska Prus Zachodnich 1848-1920, Gdańsk 1869
Borzyszkowski J., Aleksander Majkowski (1876-1938). Biografia historyczna, GdańskWejherowo 2002
Borzyszkowski J., Gdańsk i Pomorze w XIX i XX wieku, Gdańsk 1999
Borzyszkowski J., Istota ruchu kaszubskiego i jego przemiany od połowy XIX wieku po
współczesność, Gdańsk 1982
14 Borzyszkowski J.; O Kaszubach w Kanadzie. Kaszubsko-kanadyjskie losy i dziedzictwo
kultury, Gdańsk-Elbląg 2004
Bukowski A., Pomorze Gdańskie w powstaniu styczniowym, Gdańsk 1964
Bukowski A., Regionalizm kaszubski. Ruch naukowy, literacki i kulturalny. Zarys monografii
historycznej, Poznań 1950
Buzek J., Historia polityki narodowościowej rządu pruskiego wobec Polaków od traktatów
wiedeńskich do ustaw wyjątkowych z roku 1908, Lwów 1909
Chlebowczyk J., Procesy narodowościowe we wschodniej Europie Środkowej w dobie
kapitalizmu, Wrocław-Warszawa-Kraków 1975
Cieślak T., Prasa Pomorza Wschodniego w XIX i XX wieku, Warszawa 1966
Dziedzictwo kulturowe Pomorza nad Wisłą, seria Pomorze Gdańskie, t. 20, red. J.
Borzyszkowski, Gdańsk 1997
Dzieje Towarzystwa Naukowego w Toruniu (1875-1975), t. I-II, pod red. M. Biskup, Toruń
1977-1978
Działacze Towarzystwa Naukowego w Toruniu (1875-1975), red. M. Biskup, Toruń 1979
Emancypacja – asymilacja – antysemityzm. Żydzi na Pomorzu w XIX i XX wieku, red. Z. H.
Nowak, Toruń 1992
Gdańsk i Pomorze w XX wieku. Księga ofiarowana Profesorowi Stanisławowi Mikosowi z
okazji 70 rocznicy Jego urodzin, red. M. Andrzejewski, Gdańsk 1997
Hemmerling Z., Posłowie polscy w parlamencie Rzeszy Niemieckiej i sejmie pruskim 1907-
1914, Warszawa 1968
Jakóbczyk W., Rozwój organizacji wewnętrznej społeczeństwa polskiego w byłym zaborze
pruskim (1828-1918) [w:] Pamiętnik VII Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich we
Wrocławiu 19-22 września 1948, t. I, Warszawa 1948.
Jastrzębski W., Sziling J., Okupacja hitlerowska na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945,
Gdańsk 1979
Kania A., Pomorzanie na studiach we Wrocławiu w XIX wieku, „Przegląd HistorycznoOświatowy”, R. 11, 1968, nr 2
Kęcińska J., Geografia życia literackiego na Pomorzu Nadwiślańskim 1772-1920. Polski i
kaszubski krąg kulturowy, Gdańsk-Słupsk 2003
Kosiński P., Prusy Zachodnie 1914. Pomorze 1920. Ludność regionu wobec przemian
politycznych okresu I wojny światowej, Warszawa 2002
Kroczakowa S., Towarzystwo Moralnych Interesów Ludności Polskiej pod Panowaniem
Pruskim w Toruniu, BTN. Prace Wydziału Nauk Humanistycznych, Seria C, nr 9, Bydgoszcz
1969
Kulczycki J. J., Strajki szkolne w zaborze pruskim 1901-1907. Walka o dwujęzyczna oświatę,
posłowie W. Molik, Poznań 1993
Labuda G., Kaszubi i ich dzieje, Gdańsk 1996
Labuda G., Zapiski kaszubskie, pomorskie i morskie, Gdańsk 2000
Literatura kaszubska w nauce – edukacji – życiu publicznym, pod red. Z. Zielonki, Gdańsk
2007
Łepkowski T., Polska – narodziny nowoczesnego narodu 1764-1870, Warszawa 1967
Łukaszewicz W., Staszewski J., Wojciechowski M., Z dziejów Rad Robotniczo-Żołnierskich
w Wielkopolsce i na Pomorzu Gdańskim…, Poznań 1962
Migracje polityczne i ekonomiczne w krajach nadbałtyckich w XIX i XX w., red., J.
Borzyszkowski, M. Wojciechowski, Toruń-Gdańsk 1995
Mniejszości narodowe i wyznaniowe na Pomorzu w XIX i XX wieku, red. M.
Wojciechowski, Toruń 1998
Mocarski L., Kultura umysłowa na Pomorzu. Zarys dziejów i bibliografia, Toruń 1931
15 Molik W., Dziennikarze polscy w zaborze pruskim 1890-1914. Próba charakterystyki [w:]
Inteligencja polska XIX i XX wieku, t. 3, red. R. Czepulis-Rastenis, Warszawa 1983
Molik W., Polskie peregrynacje uniwersyteckie do Niemiec 1871-1914, Poznań 1989
Mroczko M., Problemy kształtowania myśli zachodniej w Drugiej Rzeczpospolitej, Gdańsk
1981
Mrozek Z., Literatura polska na Pomorzu Gdańskim w dobie zaboru [w:] Obrazy literatury
polskiej na Kujawach i Pomorzu Gdańskim w dobie zaborów, Bydgoszcz 1974
Murzynowska K., Polskie wychodźstwo zarobkowe w Zagłębiu Ruhry w latach 1880-1914,
Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdynia
Na okazanie drogi. Praca zbiorowa poświęcona pokoleniu księdza Piotra Wawrzyniaka,
Poznań 1975
Obracht-Prondzyński C., Jan Karnowski (1886-1939). Pisarz, polityk i kaszubsko-pomorski
działacz regionalny, Gdańsk 1999
Obracht-Prondzyński C., Kaszubi – między dyskryminacją a regionalną podmiotowością,
Gdańsk 2002
Obracht-Prondzyński C, Kaszubskich pamiątek skarbnice. O muzeach na Kaszubach – ich
dziejach, twórcach i funkcjach społecznych, Gdańsk 2008
Ochociński S., Podstawy i zasady wielkopolskiej spółdzielczości kredytowej do roku 1918,
Poznań 1965
Ochociński S., Polska spółdzielczość kredytowa na Pomoru Gdańskim do 1918 roku, „Zapiski
Historyczne”, t. 28, 1963, z. 2
Osmólska-Piskorska B., Pomorskie Towarzystwo Pomocy Naukowej. Pół wieku istnienia i
działalności 1848-1898, Toruń 1948
Pepliński W., Czasopiśmiennictwo kaszubskie w latach zaboru pruskiego. Aspekty
programowe, publicystyczne i wydawnicze, Gdańsk 2000
Pepliński. W., Prasa pomorska w Drugiej Rzeczpospolitej, Gdańsk 1987
Pomerania ethnica. Mniejszości narodowe i etniczne na Pomorzu Zachodnim, red. M.
Giedrojć, J. Mieczkowski, Szczecin 1998
Pomorze – Brandenburgia – Prusy (państwo i społeczeństwo). Księga pamiątkowa
dedykowana Prof. Bogdanowi Wachowiakowi z okazji 70-lecia urodzin i 50-lecia pracy
naukowej, red. W. Stępiński, Z. Szultka, Szczecin 1999.
Pomorze Gdańskie (1807-1850). Wybór źródeł. Zebrał i oprac. A. Bukowski , Wrocław 1958
Pomorze – Mała ojczyzna Kaszubów. Historia i współczesność. Kaschubisch-pommersche
Heimat. Geschichte und Gegenwart, red. J. Borzyszkowski, D. Albrecht, Gdańsk-Lübeck
2000
Pomorze – trudna ojczyzna?, red. A. Sakson, Poznań 1996
Pomorze w wieku XX w refleksji historyków, socjologów i publicystów, red. H. Galus, M.
Latoszek, Gdańsk 1988
Procesy asymilacji i akulturacji na pograniczu polsko-niemieckim w XIX i XX wieku, red. W.
Molik, R. Traba, Poznań 1999
Regionalizm jako folkloryzm, ruch społeczny i formuła ideologiczno-polityczna, red. M.
Latoszek, Gdańsk 1993
Rodzina Pomorska, red. J. Borzyszkowski, Gdańsk 1999
Samomodernizacja społeczeństw w XIX wieku: Irlandczycy, Czesi, Polacy, red. L.
Trzeciakowski
Społeczeństwo polskie na ziemiach pod panowaniem pruskim w okresie I wojny światowej
(1914-1918), red. M. Wojciechowski, Toruń 1996
Szews J., Filomaci pomorscy. Tajne związki młodzieży polskiej na Pomorzu Gdańskim w
latach 1830-1920, Warszawa 1992
16 17
Szews J., Język polski w szkolnictwie średnim Pomorza Gdańskiego w latach 1815-1920,
Gdańsk 1975
Toruń i Pomorze pod władzą pruską, red. S. Wierzchosławski, Toruń 1995
Trzeciakowski L., Kulturkampf w zaborze pruskim, Poznań 1970
Trzeciakowski L., Posłowie polscy w Berlinie 1848-1928, Warszawa 2002
Trzeciakowski L., Stosunki między państwem a Kościołem katolickim w zaborze pruskim w
latach 1871-1914, „Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza”, t. 9, z. 2, 1968
Wachowiak B., Powojenne badania nad dziejami Pomorza, „Przegląd Zachodniopomorski”,
1998, z. 2
Wajda K., Drogi rozwoju gospodarczego Pomorza Gdańskiego w latach 1815-1914, „Zapiski
Historyczne”, t. 39, 1974, z. 3
Wajda K., Klasa robotnicza Pomorza Wschodniego w drugiej połowie XIX i początkach XX
wieku, Warszawa 1981
Wajda K., Migracja ludności wiejskiej Pomorza Wschodniego w latach 1850-1914, Wrocław
1969
Wapiński R., Endecja na Pomorzu 1920-1939, Gdańsk 1966
Wapiński R., O miejscu Pomorza w wyobrażeniach społecznych w dobie porozbiorowej,
„Zapiski Historyczne”, 1995, z. 2-3
Wapiński R., Polska i małe ojczyzny Polaków, Wrocław-Warszawa-Kraków 1994
Wapiński R., Życie polityczne Pomorza w latach 1920-1939, Warszawa-Poznań-Toruń 1983
Wierzchosławski S., Elity polskiego ruchu narodowego w Poznańskiem i w Prusach
Zachodnich w latach 1850-1914, Toruń 1992
Wierzchosławski S., Ignacy Łyskowski 1820-1886. Polityk i publicysta, pierwszy prezes
Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Toruń 2000
Wierzchosławski S., Polski ruch narodowy w Prusach Zachodnich w latach 1860-1914,
Wrocław in. 1980
Wojciechowski M., Niemcy, Polacy, Żydzi w Prusach Zachodnich w latach 1877-1920, [w:]
Ze sobą, obok siebie, przeciwko sobie. Polacy, Żydzi, Austriacy i Niemcy w XIX i na początku
XX wieku, pr. zbior., Kraków 1995
Wojciechowski M., Powrót Pomorza do Polski 1918-1920, Warszawa-Poznań-Toruń 1981
Woźniczka-Prauzel B., Polski ruch wydawniczy w Prusach Zachodnich 1848-1914. Próba
syntezy, Toruń 1993
Wróblewski J., Polskie biblioteki ludowe w zaborze pruskim i na terenie Rzeszy Niemieckiej w
latach 1843-1939, Olsztyn 1975
Wrzesiński W., Prusy Zachodnie w polskiej myśli politycznej lat 1864-1914, „Zapiski
historyczne”, t. 40, 1975, z. 3-4
Z dziejów Pomorza XVIII-XX wieku, red. J. Borzyszkowski, Gdańsk 2001
Z dziejów Pomorza XVIII-XX wieku, t. III, red. J. Borzyszkowski, C. Obracht-Prondzyński,
Gdańsk 2006
P.S. Polecam dodatkowo na wstępie:
C. Obracht-Prondzyński, Bibliografia do studiowania spraw kaszubsko-pomorskich, Gdańsk
2004.