Od końca XVI do drugiej połowy XVIII wieku na terenie Rzeczypospolitej Polskiej istniał piękny mit o po pochodzeniu jej szlachty. Sarmacja, bo tak nazywała się ta kulturowa formacja, miała wywodzić się od żyjących w starożytności między Dolną Wołgą a Donem Sarmatów.
To właśnie po tym szlachetnym ludzie miała nasza szlachta odziedziczyć wolność, dobroduszność, gościnność, odwagę oraz męstwo. Mit ten, obalony dopiero w XIX wieku, w sposób niezwykle oryginalny łączył kulturę Zachodu z orientalnym Wschodem i miał niebagatelny wpływ na sztukę, modę a także zwyczaje naszych szlachciców.
Sarmacja to jednak nie tylko kontusze i żupany, malarstwo portretowe (które wtedy przeżywało rozkwit) i trening w wojennym rzemiośle. To przede wszystkim idea, która spajała i wywoływała solidarność w polskim społeczeństwie. To próba odnalezienia swojej tożsamości przez klasy wyższe ówczesnej Polski. To w końcu jedno ze źródeł tak ważnych w naszej historii wydarzeń jak wprowadzenie liberum veto czy utrzymywanie Polski „krajem bez stosów”.
Skąd się wywodzi, jak dotarł do Polski, jak był uzasadniany 2000
Mit o pochodzeniu polskiej szlachty, który królował w Rzeczpospolitej od XVI do XVIII wieku, opierał się o prawdziwe informacje o starożytnym ludzie – Sarmatach. Ten irański lud spokrewniony z Persami i Scytami naprawdę zamieszkiwał dorzecze Donu i wybrzeże Morza Czarnego. Jednak skąd pomysł, że miał coś wspólnego z żyjącymi w centralnej części Europy polskimi szlachcicami?
Zapewne jest to skutek niedomówienia, które pojawiło się w pismach Ptolemeusza, który Sarmatię umieścił na wschód od Germanii, między Wisłą a Dnieprem. Jednak, jak się wydaje, było to tylko pretekstem do umiejscowienia gdzieś korzeni polskiej szlachty i magnaterii. Różniła się ona bowiem tak bardzo od panujących w zachodniej Europie kultury, że niewyobrażalnym wydało się wspólne pochodzenie.
Pomijając nawet zróżnicowanie obyczajowe, polscy Sarmaci (jak chętnie się nazywali) przejawiali wiele cech wyprzedzających ich epokę. Jako pierwsi wprowadzili demokrację szlachecką, bardzo rozwinięty i nowoczesny ustrój, opowiadali się za tolerancją religijną, co doprowadziło do tego, że I Rzeczpospolita stała się krajem o mnogości kultur. W takiej sytuacji potrzebne było coś, co podkreśli odrębność polskiej szlachty, spoi ją i wywoła większą solidarność między możnymi. Takim właśnie elementem stała się mityczna Sarmacja, która przejawiała się w sztuce, modzie i zachowaniu.
Co ciekawe do podobnego pochodzenia (jak się później okazało również bezpodstawnie) rościli sobie prawo Węgrzy, mieszkańcy dzisiejszej Mołdawii i inne państwa słowiańskie. Skoro żadna z tych nacji nie jest potomkami Sarmatów, to czy lud ten wymarł bezpowrotnie? Jak się okazuje – nie. Mieszkańcy Kaukazu, Osetyjczycy są, według najnowszych ustaleń, prawnukami starożytnych Sarmatów. Nie zmienia to jednak faktu, że w historii Rzeczpospolitej mit ten gra ważną i, w przeważającej ilości , pozytywną rolę. Wzór szlachcica-Sarmaty, który kieruje się męstwem, odwagą, jest gościnny i dobroduszny utrzymywał się w Polsce bardzo długo. Bez względu na to czy podtrzymywany był mitem.
Źródła sarmatyzmu
-
- Posty: 496
- https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
- Rejestracja: 19 cze 2010, 03:48
Re: Źródła sarmatyzmu
I nie tylko szlachty, bo całego narodu polskiego, który wówczas określał się mianem Sarmatów, a od 1569 roku mianem Sarmatów zaczęto określać także Litwinów. Zaś w Polsce ten "mit" istniał już od połowy XIV wieku.stach pisze:Od końca XVI do drugiej połowy XVIII wieku na terenie Rzeczypospolitej Polskiej istniał piękny mit o po pochodzeniu jej szlachty.
stach pisze:Skąd się wywodzi, jak dotarł do Polski, jak był uzasadniany 2000
Wywodzi się z opowiadań przodków szlachty polskiej, które to opowiadania o starożytnych Sarmatach, określanych jako przodkowie Polaków, były przekazywane z pokolenia na pokolenie, i które utrwaliły się w świadomości naszej szlachty.
stach pisze:Mit o pochodzeniu polskiej szlachty, który królował w Rzeczpospolitej od XVI do XVIII wieku. Jednak skąd pomysł, że miał coś wspólnego z żyjącymi w centralnej części Europy polskimi szlachcicami?
Już mówiłem, iż "mit" ten panował w Polsce już od połowy XIV wieku. Nie był on pomysłem, bo Sarmaci byli faktycznie przodkami Polaków, o czym świadczą założenia ideologii sarmatyzmu w Polsce i w RON.
stach pisze:Zapewne jest to skutek niedomówienia, które pojawiło się w pismach Ptolemeusza, który Sarmatię umieścił na wschód od Germanii, między Wisłą a Dnieprem.
Uważasz, iż Ptolemeusz był kiepskim geografem? Udowodnij to.
stach pisze:Jednak, jak się wydaje, było to tylko pretekstem do umiejscowienia gdzieś korzeni polskiej szlachty i magnaterii.
A wg mnie to szlachta polska chciała ukazać swe prawdziwe korzenie dla celów realizacji swej ideologiczno-politycznej misji zaprowadzenia w Polsce demokracji szlacheckiej i monarchii elekcyjnej.
Doprawdy? Proszę to udowodnić.stach pisze:Mieszkańcy Kaukazu, Osetyjczycy są, według najnowszych ustaleń, prawnukami starożytnych Sarmatów.
Nie był mitem lecz ideologią państwową w dawnej Polsce i w RON.stach pisze:Bez względu na to czy podtrzymywany był mitem.
Re: Źródła sarmatyzmu
Proszę podaj mi jakieś źródła na ten temat z XIV wieku.Otton III pisze: Zaś w Polsce ten "mit" istniał już od połowy XIV wieku.
Nie uważam, że Ptolemeusz był kiepskim geografem jak na tamte czasy. Dzisiaj pewnie byłby nimOtton III pisze:Uważasz, iż Ptolemeusz był kiepskim geografem? Udowodnij to.
Być może popełnił jakiś błąd co mogło się zdarzyć.
Czy tę ideologię podzielał również król oraz duchowni?Otton III pisze:Nie był mitem lecz ideologią państwową w dawnej Polsce i w RON.
Re: Źródła sarmatyzmu
Źródeł na to nie ma, ale są na to logiczne przesłanki, jak ta, iż szlachta wymuszała od kolejnych królów przywileje już od połowy XIV wieku, gdyż w połowie XIV wieku stworzyła własną ideologię opartą na systemie demokracji szlacheckiej i monarchii elekcyjnej, a która w jej zamyśle miała ocalić państwo od upadku w wyniku nierozważnych decyzji króla o silnej władzy lub króla-tyrana.stach pisze:Proszę podaj mi jakieś źródła na ten temat z XIV wieku.
Król to nie, ale duchowieństwo, które w tamtych czasach składało się z osób wywodzących się ze stanu szlacheckiego, to tak.stach pisze:Czy tę ideologię podzielał również król oraz duchowni?
Re: Źródła sarmatyzmu
Mnie się wydawało, że szlachta wymuszając swoje przywileje bardziej myślała o sobie (podobnie mamy dzisiaj, gdy jedna grupa społeczna walczy o przywileje raczej ma gdzieś państwo).Otton III pisze:Źródeł na to nie ma, ale są na to logiczne przesłanki, jak ta, iż szlachta wymuszała od kolejnych królów przywileje już od połowy XIV wieku, gdyż w połowie XIV wieku stworzyła własną ideologię opartą na systemie demokracji szlacheckiej i monarchii elekcyjnej, a która w jej zamyśle miała ocalić państwo od upadku w wyniku nierozważnych decyzji króla o silnej władzy lub króla-tyrana.stach pisze:Proszę podaj mi jakieś źródła na ten temat z XIV wieku.
Czy szlachta chciałaby dobrowolnie się opodatkować? Nie. Bardziej koncentrowała się jak oskubać chłopów, mieszczan lub majątki królewskie czy duchownych. Owszem dwóm ostatnim wymienionym się należało, ale ciężar utrzymania państwa nie powinien opierać się tylko na stanach nieuprzywilejowanych.
Jeśli pójdziemy tylko tym tropem to w Anglii za powstaniem parlamentaryzmu również stali Sarmaci?
Re: Źródła sarmatyzmu
Nie, Anglicy nie są potomkami Sarmatów i w budowie systemu parlamentarnego w swym kraju poszli własną drogą.stach pisze:Jeśli pójdziemy tylko tym tropem to w Anglii za powstaniem parlamentaryzmu również stali Sarmaci?