Wiele bitew o których dziś nie mówimy, sławi polskie oręże. Dlatego chcę poprowadzić cykl „Polskie zwycięstwa” przedstawiający kolejno bitwy i zwycięstwa Polaków, o których niestety pamięć współczesna albo nie pamięta, albo rzadko wspomina. Jedną z takich bitew jest bitwa pod Żowninem, mająca miejsce 13-14 Czerwca roku 1638[0].
Lata to były niespokojne, Ukraina wrzała, a nastroje kozackie szukały ujścia dla swoich emocji. Na wiosnę 1638 roku, pod przywództwem Jakuba Ostrzanina zbuntowali się kozacy nierejestrowi występując przeciwko prawu uchwalonemu przez sejm, które ograniczało liczbę kozaków rejestrowych do sześciu tysięcy[1].
Bunt kozacki, krótko potem pociągnął za sobą chłopów, którzy dołączyli do kozaków znacznie wzmacniając ich siły. Zjednoczeni kozacy i chłopi przepuścili w kwietniu 1638 roku atak na Łubnie. Była to osada należąca do Korony o charakterze stricte obronnym. Przed napadem się obroniono i kozaków odparto. Dokładnie dziesięć lat później podczas powstania Chmielnickiego, tego wyczynu już nie powtórzono i miasto zostało zniszczone[2].
W związku ze stratami i odparciem sił kozackich podczas ataku na Łubnie, buntownicy musieli się wycofać pod osadę Żownin nad Dnieprem, gdzie założyli swój obóz. Rankiem 13 Czerwca 1638 roku, armia pod przywództwem Jeremiego Michała Korybuta Wiśniowieckiego natknęła się na obóz kozacki. To co nastąpić miało za chwilę jest jednym z wielu pokazów zdolności bojowych jazdy koronnej. Wiśniowiecki żeby nie dać kozakom sposobności postawienia taboru[3] wydał rozkaz szarży, którego wynikiem było rozbicie zewnętrznych umocnień i zdobycie wszystkich dział przeciwnika.
Część kozaków razem z głównodowodzącym uciekła, wycofując się z bitwy, a Wiśniowiecki został wsparty posiłkami ze strony Stanisława Potockiego. Po zespoleniu sił, Polacy przyjęli pozycje rozstawiając piechotę w centrum, oflankowaną przez jazdę koronną. Prawą flanką dowodził Jeremi Wiśniowiecki, natomiast lewą Stanisław „Rewera” Potocki. Prawa flanka wojsk polskich przedarła się przez obronę kozacką, gorzej jednak radził sobie Potocki na lewej flance, przez co w krótkim czasie po przedarciu się przez linię obrony Wiśniowiecki zdał sobie sprawę, że jest otoczony.
Po przeprowadzeni trzech szarż, które poprowadził osobiście. Po utracie konia, Wiśniowiecki w końcu przebił się ponownie przez kozacką linię obrony i wydostał z pozycji otoczonej przez wroga, dzięki czemu do wieczora udało mu się powrócić do obozu Polskiego. Szarże i determinacja Wiśniowieckiego spowodowały ucieczkę Ostrzanina, który porzucił swoich podkomendnych. Kozacy wybrali nowego dowódcę, Dymitra Hunię[4].
Rankiem 14 Czerwca, nastał drugi dzień bitwy. Wiśniowiecki poprowadził atak piechoty na pozycje kozackie. Kozacy poprosili o negocjacje z obozem polskim licząc na przybycie posiłków. Rozmowy szybko zostały zerwane. Oblężenie obozu kozackiego kontynuowano, jednak Polakom brakowało amunicji do armat.
Polacy czekali na posiłki ze strony Hetmana Mikołaja Potockiego, jednak zanim zaczął się zbliżać około 21 Czerwca, Dymitr Hunia zarządził wycofanie się kozaków za linię Dniepru. Kozakom udało się zbudować mosty do przeprawy przez noc i przenieść cały obóz na drugą stronę rzeki. Potocki przybył 22 Czerwca zaraz po wycofaniu się kozaków na drugi brzeg rzeki. Minął kolejny tydzień, zanim polakom udało się zaopatrzyć w potrzebną amunicję do artylerii i nowy atak przeprowadzono 10 Lipca, który niestety zakończył się niepowodzeniem.
Polacy zdecydowali się na oblężenie i poczekanie, aż kozakom skończą się zapasy. W nocy z 22 na 23 Lipca, oddział kozaków przedarł się do obozu Polskiego i wymordował część personelu artyleryjskiego. 4 Sierpnia jeden z dowódców kozackich Filonienko, dostarczył nowych zapasów obozowi kozackiemu. W celu ominięcia kordonu polskiego blokującego obóz Filonenko wykorzystał tzw. czajki, łodzie do podpłynięcia rzeką. Jednak Polacy się zorientowali i zaatakowali oddziały kozaków. Hunia próbował wspomóc posiłki wypadem z obozu i atakiem na polskie pozycje, rozpętało to całodniową bitwę. Filinienko przedarł się do obozu z zaledwie kilkuset żołnierzami, jednak już bez dostawy zapasów, które utracił. W noc tego dnia, Hunia uciekł z obozu na teren państwa Moskiewskiego. Kozacy skapitulowali 8 Sierpnia.
Przewaga kozacka wynosiła 2:1 w tej bitwie dlatego jest to dość ciekawa prezentacja polskiej kompetencji w wyniku oblężenia, do którego na ogół potrzebne są większe siły w celu utrzymania szczelnego kordonu. Brawurowa akcja Wiśniowieckiego dodała sławy temu szlachcicowi, którego syn miał w przyszłości objąć koronę Rzeczpospolitej.
[0] Data i miejsce bitwy
[1] Ograniczenie liczby kozaków do 6 tys.
[2] Zniszczenie Łubni w 1648 roku
[3] Postawienie taboru s. 61
[4] Dymitr Hunia
Bitwa pod Żowninem
Początek XVII w. przyniósł wznowienie działań antymoskiewskich. Rosja przechodziła właśnie kryzys dynastyczny. Przeciw carowi Borysowi Godunowowi wystąpił rzekomy syn Ivana IV, Dymitr. Poparty przez polskiego magnata Jerzego Mniszcha, który wydał za niego swą córkę Marynę, osiadł na tronie w 1605 roku. Wiele osób w Polsce zdecydowanie opowiadało się przeciw popieraniu tego awanturnika politycznego. Początkowo niechętny tej sprawie był również Zygmunt III. Wkrótce jednak zwolennicy „dymitriady” zdołali pozyskać króla.
-
- Posty: 110
- https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
- Rejestracja: 15 kwie 2014, 04:37
Wróć do „Bitwy, wojny i kampanie”
Przejdź do
- Historia Polski
- ↳ Regulamin oraz ogłoszenia
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego
- ↳ Ziemie polskie przed przybyciem Słowian
- ↳ Plemiona słowiańskie na ziemiach polskich
- ↳ Kultura i wierzenia Słowian
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego ogólnie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Piastów
- ↳ Państwo pierwszych Piastów
- ↳ Polska dzielnicowa
- ↳ Zjednoczone Królestwo
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Piastów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Jagiellonów
- ↳ Rządy Andegawenów w Polsce
- ↳ Polityka wewnętrzna i przemiany ustrojowe
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Stosunki polsko-litewskie
- ↳ Konflikt polsko-krzyżacki
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Jagiellonów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska króli elekcyjnych
- ↳ Pierwsi władcy elekcyjni
- ↳ Wazowie na tronie polskim
- ↳ Wiśniowecki i Sobieski
- ↳ Sasi na tronie polskim
- ↳ Stanisław August Poniatowski
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Polska króli elekcyjnych ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami
- ↳ Epoka napoleońska
- ↳ Powstania
- ↳ I Wojna Światowa
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Życie polityczne na emigracji
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Ustrój, polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ II Wojna Światowa (1939-1945)
- ↳ Kampania wrześniowa
- ↳ Polacy na wojennych frontach
- ↳ Państwo podziemne i okupacja
- ↳ Powstanie Warszawskie
- ↳ Polityka, dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ II Wojna Światowa ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia PRL
- ↳ Wprowadzenie demokracji ludowej 1945-1956
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Opozycja i protesty w PRL
- ↳ Polityka, ustrój i dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia PRL ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia III Rzeczypospolitej
- ↳ Życie polityczne III RP
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Polska polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia III RP ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia Polski ogólnie
- ↳ Inne zagadnienia dotyczące historii Polski
- ↳ Alternatywna historia Polski
- ↳ Teksty źródłowe
- ↳ Zamki i pałace
- ↳ Tablice historyczne
- ↳ Słownik historyczny
- ↳ Drzewa genealogiczne
- ↳ Artykuły historyczne
- ↳ Historia lokalna
- ↳ Historia Polski na YouTube
- ↳ Ciekawostki historyczne na HistoriaPolski.eu
- ↳ Aktualności historyczne
- Działy specjalne powiązane z historią Polski
- ↳ Numizmatyka
- ↳ Heraldyka
- ↳ Archeologia Polski
- ↳ HistoriaPolski.eu for english users
- Recenzje
- ↳ Książki historyczne
- ↳ Filmy historyczne
- ↳ Gry komputerowe
- ↳ Strony internetowe o historii Polski
- ↳ Wolna Polska - prawdziwe informacje
- Pozostałe sekcje
- ↳ Hyde Park
- ↳ Pomoc dla użytkowników
- ↳ KONKURSY, PLEBISCYTY, QUIZY
- ↳ Humor
- Zaprzyjaźnione strony
- ↳ Artur Rogóż - Złote Finanse
- ↳ Serwis www.kliniska.com
- ↳ Wydawnictwo Bellona
- ↳ Polskie Dzieje - Historia Polski w Internecie
- ↳ Godło.pl
- ↳ II WOJNA ŚWIATOWA - największa baza danych dotyczących światowego konfliktu
- ↳ Nieznana historia
- ↳ Archiwa historyczne Videofact po polsku
- ↳ DENARY Władców Polski. Najstarsze polskie monety
- ↳ Historyczne bitwy
- ↳ historia-news.pl
- ↳ Ale Historia
- ↳ Forum Historyczne - historyk.eu
- ↳ Temida i Klio - historia prawa
- ↳ Wlochy.edu.pl: Włochy - Portal edukacyjno informacyjny
- ↳ Porty lotnicze i informacje o portach lotniczych
- ↳ historiami.pl Historia, tajemnice, opowieści, zagadki, fakty