Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
-
- Posty: 338
- https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
- Rejestracja: 22 lut 2011, 06:05
Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
Przyłączenie do Polski Ziem Zachodnich i Północnych było wielkim wyzwaniem organizacyjnym. Jednym z jego aspektów była konieczność ustalenia polskich nazw miast, wsi, obiektów fizjograficznych.
Wielką pomocą było to, że liczne nazwy funkcjonowały już (często od bardzo dawna - i wiadomo dlaczego ) w języku polskim i nie trzeba było wymyślać nowych. Ale były także sytuacje, gdy nazw słowiańskich nie było, albo efekt ich rekonstrukcji był niejednoznaczny.
Nieoceniona była rola naukowców i ich pomocników, którzy z mozołem rekonstruowali stare polskie (czy słowiańskie) nazwy. Wspomnieć należy tu chociażby postać księdza kanonika S. Kozierowskiego, który już przed wojną tworzył "Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej", a po wojnie służył radą i pomocą odpowiednim instytucjom ustalającym nazwy. Zasłużonych zresztą było więcej.
Per saldo - operacja się udała i dziś obecne nazwy na Ziemiach Odzyskanych są dla nas "oczywistą oczywistością". Ale zawsze można podyskutować .
Zatem, czy znacie przykłady kontrowersyjnych "nowych nazw", nie zgadzacie się z oficjalnymi ustaleniami albo po prostu możecie się podzielić ciekawostkami związanymi z ich ustalaniem? Czy Gorzów powinien być na pewno Gorzowem (i dlaczego Wielkopolskim, a nie nad Wartą?), a nie Kobylągórą; Szczeliniec - Szczelińcem a nie Hejszowiną; Chojna Chojną, a nie Władysławskiem, Chojnicami nad Odrą czy Królewcem nad Odrą?
A z ciekawostek:
Wieś o niemieckiej nazwie Marienbusch (k. Trzcianki) otrzymała nazwę Wielka Bieda. Wynikało to z tego, że wójt - przyłapany na szabrownictwie przez Milicję Obywatelską i pociągnięty do odpowiedzialności - żaląc się współpracownikom i sąsiadom wykrzyknął "A to wielka bieda!". I tak już zostało... Do 1981 r.
Informacja o źródle nazwy Wielka Bieda za: M. Wagińska-Marzec, Ustalanie nazw miejscowości na Ziemiach Zachodnich i Północnych (w:) Z. Mazur (red.) Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Poznań 1997, s. 414.
Wielką pomocą było to, że liczne nazwy funkcjonowały już (często od bardzo dawna - i wiadomo dlaczego ) w języku polskim i nie trzeba było wymyślać nowych. Ale były także sytuacje, gdy nazw słowiańskich nie było, albo efekt ich rekonstrukcji był niejednoznaczny.
Nieoceniona była rola naukowców i ich pomocników, którzy z mozołem rekonstruowali stare polskie (czy słowiańskie) nazwy. Wspomnieć należy tu chociażby postać księdza kanonika S. Kozierowskiego, który już przed wojną tworzył "Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej", a po wojnie służył radą i pomocą odpowiednim instytucjom ustalającym nazwy. Zasłużonych zresztą było więcej.
Per saldo - operacja się udała i dziś obecne nazwy na Ziemiach Odzyskanych są dla nas "oczywistą oczywistością". Ale zawsze można podyskutować .
Zatem, czy znacie przykłady kontrowersyjnych "nowych nazw", nie zgadzacie się z oficjalnymi ustaleniami albo po prostu możecie się podzielić ciekawostkami związanymi z ich ustalaniem? Czy Gorzów powinien być na pewno Gorzowem (i dlaczego Wielkopolskim, a nie nad Wartą?), a nie Kobylągórą; Szczeliniec - Szczelińcem a nie Hejszowiną; Chojna Chojną, a nie Władysławskiem, Chojnicami nad Odrą czy Królewcem nad Odrą?
A z ciekawostek:
Wieś o niemieckiej nazwie Marienbusch (k. Trzcianki) otrzymała nazwę Wielka Bieda. Wynikało to z tego, że wójt - przyłapany na szabrownictwie przez Milicję Obywatelską i pociągnięty do odpowiedzialności - żaląc się współpracownikom i sąsiadom wykrzyknął "A to wielka bieda!". I tak już zostało... Do 1981 r.
Informacja o źródle nazwy Wielka Bieda za: M. Wagińska-Marzec, Ustalanie nazw miejscowości na Ziemiach Zachodnich i Północnych (w:) Z. Mazur (red.) Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Poznań 1997, s. 414.
Re: Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
Najbardziej kontrowersyjny chyba jest Dzierżoniów. Przedwojenny Reichenbach, 1945 - 1946 Rychbach. Ale nie do końca Funkcjonowały też nazwy Rychcice i Rychcinek. Na jednej z polskich, przedwojennych map widnieje nazwa Rychwałd !!!
Z racji dużego skupiska ludności żydowskiej, w okolicach mówiło się Mojżeszowo.
Nazwa nadana na cześć księdza Dzierżonia. Pojęcia nie mam dlaczego, no ale lepiej to niż Bierutowo, które potem trzeba było zamieniać na Karpacz Górny.
Z racji dużego skupiska ludności żydowskiej, w okolicach mówiło się Mojżeszowo.
Nazwa nadana na cześć księdza Dzierżonia. Pojęcia nie mam dlaczego, no ale lepiej to niż Bierutowo, które potem trzeba było zamieniać na Karpacz Górny.
Re: Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
Dzierżoń poświęcił pszczelarstwu 70 lat swojego życia, ilości i wagi jego odkryć nie można przecenić. Do dwu jego najbardziej fundamentalnych osiągnięć należy zaliczyć: odkrycie zasad konstrukcji ula z ruchomą zabudową oraz odkrycie partenogenezy. Jan Dzierżoń zrewolucjonizował pszczelarstwo, zyskał światową sławę, i bez żadnej wątpliwości jest ojcem współczesnego pszczelarstwa.Adambik pisze:Najbardziej kontrowersyjny chyba jest Dzierżoniów. Przedwojenny Reichenbach, 1945 - 1946 Rychbach. Ale nie do końca Funkcjonowały też nazwy Rychcice i Rychcinek. Na jednej z polskich, przedwojennych map widnieje nazwa Rychwałd !!!
Z racji dużego skupiska ludności żydowskiej, w okolicach mówiło się Mojżeszowo.
Nazwa nadana na cześć księdza Dzierżonia. Pojęcia nie mam dlaczego, no ale lepiej to niż Bierutowo, które potem trzeba było zamieniać na Karpacz Górny.
Albert Einstein o pszczołach:
Jeśli pszczoła zniknie z powierzchni Ziemii, wtedy człowiekowi pozostaną tylko 4 lata. Brak pszczół, to brak zapylania, to koniec roślin, to koniec zwierząt, to koniec człowieka.
Re: Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
Albo zmiany nazwy Zgorzelca, z Gorlitz-na Zgorzelice...
Re: Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
A co nie pasuje?
Re: Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
???
Chodzi mi o zmiany nazwy na linii: Gorlitz-Zgorzelice-Zgorzelec...
Chodzi mi o zmiany nazwy na linii: Gorlitz-Zgorzelice-Zgorzelec...
Re: Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
No i co z nimi nie tak?
Re: Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
Wytłumacz mi jeszcze związek pomiędzy miastem nad Piławą, z księdzem Dzierżoniem, pszczołami albo Einsteinem.
Zgorzelec, Zgorzelice to nazwy podobne. Kwestia spolszczenia nazwy serbsko-łużyckiej jak sądzę.
Część polskich nazw funkcjonowała zanim wprowadzono urzędowe. Czasami problemy z tego powodu ciągną się do dzisiaj. Znajomy próbował uregulować sprawy spadkowe nieruchomości we wsi Jakubów, okazało się to nie takie proste, bo wieś zniknęła, a w zamian pojawiły się Jakubowice
Czasami historie są ciekawe: koło Świdnicy znajdowała się wioska Bogendorf, a w samym mieście ulica Bogendorferstrasse. Bogendorf zamienił się w Witoszów, a Bogendorferstrasse w Łukową.
Zgorzelec, Zgorzelice to nazwy podobne. Kwestia spolszczenia nazwy serbsko-łużyckiej jak sądzę.
Część polskich nazw funkcjonowała zanim wprowadzono urzędowe. Czasami problemy z tego powodu ciągną się do dzisiaj. Znajomy próbował uregulować sprawy spadkowe nieruchomości we wsi Jakubów, okazało się to nie takie proste, bo wieś zniknęła, a w zamian pojawiły się Jakubowice
Czasami historie są ciekawe: koło Świdnicy znajdowała się wioska Bogendorf, a w samym mieście ulica Bogendorferstrasse. Bogendorf zamienił się w Witoszów, a Bogendorferstrasse w Łukową.
Re: Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
Nie ma problemu.
Pszczoły = bardzo pożyteczne stworzenia dla ludzkości i Ziemi
ksiądz Dzierżoń przyczynił się do rozwoju nowoczesnego pszczelarstwa = przyczynił się znacznie światu
Więc zasługuje na nazwanie czegoś jego imieniem, a że nadarzyła się okazja do nazwania miasta? Czemu nie.
Pszczoły = bardzo pożyteczne stworzenia dla ludzkości i Ziemi
ksiądz Dzierżoń przyczynił się do rozwoju nowoczesnego pszczelarstwa = przyczynił się znacznie światu
Więc zasługuje na nazwanie czegoś jego imieniem, a że nadarzyła się okazja do nazwania miasta? Czemu nie.
Re: Nowe nazwy na Ziemiach Odzyskanych
Niemieckie Puppen. (lalka?) Do 1960 roku nazywały się Pupy.
A aktualnie-Spychowo.
A aktualnie-Spychowo.