Józef Ozga-Michalski

[Artur Rogóż]

Józef Ozga-Michalski (ur. 8 marca 1919 we wsi Bieliny, zm. 10 lutego 2002 w Warszawie) – pisarz, wieloletni działacz państwowy okresu PRL.

Ukończył Akademię Nauk Politycznych w Warszawie oraz Wyższą Szkołę Nauk Społecznych przy KC PZPR. Działacz partii ludowych, od 1944 członek SL, następnie ZSL. Pełnił liczne funkcje partyjne – członek i sekretarz Rady Naczelnej SL (1944-1949), członek i sekretarz Naczelnego Komitetu Wykonawczego SL (1949), członek Naczelnego Komitetu Wykonawczego i Prezydium NKW ZSL (1949-1980), sekretarz NKW ZSL (1949-1956), wiceprezes Naczelnego Komitetu ZSL (1956-1980), wiceprzewodniczący Sekretariatu NK ZSL (1964-1969), przewodniczący Klubu Poselskiego ZSL w Sejmie Ustawodawczym (1950-1952).

Przed II wojną światową działał w wiejskich organizacjach młodzieżowych; podczas okupacji członek ruchu oporu (Bataliony Chłopskie), redaktor podziemnej prasy ludowej. W 1944 sekretarz Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach, w latach 1945-1947 jej przewodniczący. W 1947 prezes komitetu Demokratyzacji "Wici", w latach 1947-1948 wiceprezes zarządu głównego Związku Młodzieży Wiejskiej RP "Wici", w latach 1948-1949 wiceprzewodniczący zarządu głównego Związku Młodzieży Polskiej, w 1949 jego sekretarz. W latach 1949-1953 prezes zarządu głównego Związku Samopomocy Chłopskiej, a w latach 1959-1962 prezes zarządu głównego Centralnego Związku Kółek Rolniczych.

W latach 1952-1956 wicemarszałek Sejmu, w latach 1957-1972 i 1976-1985 członek Rady Państwa, w latach 1972-1976 zastępca przewodniczącego Rady Państwa.

Przez rekordowy w PRL okres ponad 45 lat nieprzerwanie sprawował mandat poselski: kolejno w KRN, Sejmie Ustawodawczym i Sejmie dziewięciu kadencji. W tym czasie kilkakrotnie przewodniczył sejmowym komisjom – w latach 1947-1949 Komisji Wojskowej, w latach 1949-1952 Komisji Obrony Narodowej (Sejm Ustawodawczy), w latach 1952-1956 Komisji Obrotu Towarowego (I kadencja), a w latach 1969-1972 Komisji Spraw Zagranicznych (V kadencja).

W latach 1952-1956 przewodniczący Rady Centrali Rolniczych Spółdzielni "Samopomoc Chłopska", w latach 1971-1981 wiceprzewodniczący Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu, w latach 1972-1990 wiceprezes Rady Naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.

W latach 1952-1988 był członkiem Światowej Rady Pokoju, był także wieloletnim wiceprzewodniczącym Ogólnopolskiego Komitetu Pokoju, wiceprzewodniczącym Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, prezesem zarządu głównego Towarzystwa Szkół Świeckich, przewodniczącym Towarzystwa Polsko-Brazylijskiego. Został odznaczony m.in. orderem Budowniczych Polski Ludowej (1979), Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy, Orderem Sztandaru Pracy I klasy, Medalem "40 lat Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945" (ZSRR) i innymi.

Autor powieści, opowiadań oraz utworów poetyckich.

Powieści: Ludowy potok (1951), Młodzik (1969), Sowizdrzał Świętokrzyski (1972), Sklepienie niebieskie (1974), Czary miłosne (1984), Ujawnienia (1988).

Zbiory opowiadań: Smutne i wesołe (1956), Krajobraz rodzinny (1973), W kogo trafi grom (1978); opowieść Piołun i popiół (1979).

Poezje: Poemat nowosielecki (1946), Lutnia wiejska (1954), Czernek i Anna (1956), Kartki partyzanckie (1957), Polska (1958), Światowid (1959), Druga strona księżyca (1961), Walc karnawałowy (1963), Pełnia (1965), Ściernisko (1968), Ta - bądź (1973), Rajski oset (1977), Hejnał na pogodę (1979), Powrót z Litwy (1980).

Przełożył na język polski epos fiński Kalevala oraz poemat meksykański Pieśń o Cuantemoku.